Charter Document - 05100124
Charter Number: | 05100124 |
---|---|
Cartulary Title: | Chartes de communes et d'affranchissements en Bourgogne |
Charter Language: | Latin |
Charter Origin: | Royal |
Charter Type(s): | Grant |
Date: | 1203 |
Date type: | Internal, A.D. |
Resource Link(s): |
|
Charter:
In nomine sancte et individue Trinitatis Noverint universi præsentes et futuri quod ego Oddo dux Burgundie dedi et concessi hominibus de Belna communiam habendam in perpetuum ad formam communie Divionis salva libertate quam prius habebant Infra villam Belne alter alteri secundum opinionem suam auxiliabitur et nullatenus patietur quod aliquis alicui eorum aufferat aliquid vel de rebus suis aliquid capiat Creditio de pane et de vino et aliis victualibus fiet mihi Belne XV diebus et si infra predictum terminum credita non reddidero nichil amplius michi credent donec credita persolventur Si quis sacramentum alicui facere debuerit et ante arramitionem sacramenti se in negocium suum iturum esse dixerit propter illud faciendum de itinere suo non remanebit nec ideo incidet sed postquam convenienter submonitus fuerit sacramentum faciet Si archipresbyter Belne aliquem implacitaverit nisi clamor ante venerit vel fore factum apparuerit non ei respondebit Si tamen testem contra quem accusatus se deffendere non possit habuerit emendabit Si aliquis aliquam injuriam fecerit homini qui hanc communiam juraverit et clamor ad juratos inde venerit si ipsum hominum qui injuriam fecit capere potuerint de corpore suo vindictam capient nisi fore factum emendaverit illi cui illatum fuerit secundum judicium illorum qui communiam custodierint Et si ille qui fore factum fecit ad aliquod receptaculum perrexerit et homines communie ad receptaculum transmiserint et domino receptaculi vel primatibus ipsius loci questionem fecerint ut de eorum inimico faciant eis rectitudinem Et si facere voluerint rectitudinem accipient quod si facere noluerint homines communie auxiliatores erunt faciendi vindictam de corpore et de pecunia ipsius qui fore factum fecit et hominum illius receptaculi ubi inimicus eorum erit Si merchator in istam villam ad merchandum venerit et aliquis ei aliquid fecerit injurie infra villam Si jurati inde clamorem audierint et merchator in ista villa eum invenerit homines communie ad vindictam faciendam super hoc recte secundum opinionem suam auxilium prestabunt nisi merchator ille de hostibus dicte communie fuerit et si aliquod receptaculum ille adversarius perrexerit si merchator vel jurati ad eum miserint et illi satisfacerit merchatori secundum judicium juratorum communie vel probare et offendere poterit se illud fore factum non fecisse communie sufficiet quod si facere noluerit si postmodum infra villam Belne capi poterit de eo vindictam faciant jurati Nemo præter me et senescallum meum poterit conducere in villam Belne hominem qui fore factum fecit homini qui hanc communiam juravit nisi fore factum emendare venerit secundum judicium illorum qui communiam servant Pecuniam illam quam homines crediderunt qui sunt de communia antequam communiam jurassent se rehabere non poterunt postquam inde justum clamorem fecerint querant quoquomodo possint quod creditam pecuniam rehabeant Pro illa vero pecunia quam crediderunt postquam hanc communiam juraverunt nullum hominem capient nisi sit debitor vel fideijussor Si extraneus homo panem suum vel vinum in villam Belne causa securitatis adduxerit si postea inter dominum ejus et homines communie discordia emerserit quindecim dies habebit vendendi panem et vinum in ea villa et defferendi nummos et aliam pecuniam suam præter panem et vinum nisi ipse fore factum fecerit vel fuerit cum illis qui fore factum fecerunt Nemo de villa predicta qui hanc communiam juraverit credet pecuniam suam vel commodabit hostibus communie quamdiu guerra durabit et si quis probatus fuerit aliquid credidisse hostibus communie justicia de eo fiet ad judicium juratorum communie Si aliquando homines communie contra hostes suos exierint nullus de communia loquetur cum hostibus communie nisi licentia custodum communie Adhuc homines statuti jurabunt quod neminem propter amorem seu propter odium deportabunt vel gravabunt et quod rectum judicium facient secundum suam existimationem Omnes alii jurabunt quod idem judicium quod predicti super eos facient et pacientur et concedent nisi probare poterunt quod de censu proprio persolvere nequeunt Universi homines Belne in cujuscumque territorio morentur communiam jurent Qui vero jurare noluerit illi qui juraverunt de domo ipsius et de pecunia ejus justitiam facient Si quis autem de communia aliquid fore fecerit et per juratos emendare noluerit homines communie ex inde facient justiciam Si quis ad sonum factum pro congreganda communia non venerit XII denaria emendabit Nullus infra villam Belne aliquem potest capere nisi Maior et jurati quamdiu justitiam de eo facere voluerint Si quis de communia vel ipsa communia michi aliquid fore fecerit oportebit ut in curia sancte Marie veniat et ego per Majorem communie ad judicium juratorum justiciam de eo vel de ea capiam nec eos extra predictam curiam vel placitare vel cartam monstrare compellere potero Si aliquis fregerit bannum vendemiarum emendatio erit super Majorem et super juratos et emendatos illa erit mea Si autem dissentio aliqua postmodum emerserit scilicet de judicio faciendo sive de aliquo quod non sit in hac carta provocatum secundum cognitionem et testimonium juratorum communie Divionis emendabitur nec proinde in me forefecisse reputabitur De justicia vero et forefactis meis ita statutum est De sanguine violenter facto si clamor inde fiat et probatio VII solidos emendabitur et vulneratus habebit XV solidos Si compositio de duello ante ictum vel post ictum fiat LXV solidos et VI denarios habebo Si duellum victum fuerit in dispositione mea erit De juisio fiet sicut et de duello Si homo de communia deprehensus in furto et comprobatus fuerit in dispositione mea erit de eo De multro etiam erit in dispositione mea et arbitrio meo et qui multrum fecerit Preposito meo traditur si Maior inde posse habuerit nec de cetero recipietur in communia nisi assensu juratorum Infractio Castri LXV solidos emendabitur De fore facto fructuum in dispositione Majoris et juratorum erit nisi de nocte fiat et comprobatus LXV solidos emendabitur De raptu erit in dispositione et arbitrio meo si mulier tamen tantum clamaverit quod a legitimis hominibus audita fuerit qui hoc probare possint Infractio chemini LXV solidos emendabitur De falsa mensura VII solidos habebo insuper jurabit quod de consciencia sua falsam mensuram non habuerit Si autem jurare noluerit LXV michi persolvet Si quis pedagium vel ventas extra villam Belne absque assensu pedagiarii vel ventarii portaverit LXV solidos persolvet si inde comprobatus fuerit Sciendum vero quod omnia ab hiis que in hac carta continentur in dispositione Majoris et juratorum sunt Si ego communiam pro exercitu meo submovero mecum ibunt vel cum senescallo meo vel conestallo meo infra regnum Francie secundum posse suum rationabiliter et mecum erunt XL diebus Si vero aliquod castrum infra Ducatum meum obsedero tunc erunt mecum per voluntatem meam Sciendum quod homines communie famulos receptabiles in exercitum meum mittere possunt Communia potest retinere homines cujuscumque territorii fuerint in villa secundum consuetudines et usagium patris mei et predecessorum Monetam vero meam Divionis non possum fortiorem facere quam ad legem quinque denariorum Archiepiscopus vero Lugduni Eduensis Lingonis et Cabilonis episcopi hanc communiam ad petitionem meam manutenendam promiserunt taliter quod si ego vel alius de quo posse habeam instituta communie que in presenti carta continentur infregerit ex quo inde ad eos clamor pervenerit ipsa quoque infractio per Majorem communie vel per alium loco Majoris si Major ire secure non poterit per duos alios de juratis communie quos Major juramento firmaverit esse legitimos fuerit comprobata Archiepiscopus et Episcopi ut ipsam infractionem emendant reddendo capitale per se vel per suos nuntios infra regnum Francie me submonebunt si vero post submonitionem factam ipsam infractionem infra XIIII dies non emendavero totam terram meam interdicto supponent præter Belnam et usque ad satisfactionem facient emendari Sciendum quod filii mei vel uxor mea commendatos vel homines tailliabiles infra Belnam habere non possunt Preterea si homo de communia pro debito meo bene et fideliter cognito captus fuerit vel aliquid amiserit de meis redditibus Belne vel de censa si redditus non sufficiet redimetur vel quod amiserit restituetur Concessi etiam eis quod si præpositus Belne aliquid acceperit de rebus hominum communie reddet sine omni placito quantum ille homo probaverit si legitimis a Majore communie testificatur fuerit Sciendum etiam quod pro promissione hujus communie reddent michi vel præposito meo homines mei de hac communia annuatim CC marchas talis argenti quale cambitores in nundinis dant et recipiunt reddendas apud Belnam ad octavas Omnium Sanctorum C marchas et ad octavas Pasche C Sub prenominatis itaque constitutionibus omnes homines meos quicumque in scripta communia fuerint quietos et immunes a tailla in perpetuum esse concedo Si vero contingerit quod hoc frangerem homines de communia possunt ire libere ubicumque voluerint et tenere quicquid tenebant Concessi etiam ville totum attractum et aschaaites quas habui in villa Belne ex quo H de Reion obiit et quod acquiram præter hoc quod ipse H tenebat Ut autem hoc ratum et inviolabile permaneat præfatam communiam juravi tenendam et irrefragabiliter observandam et sigilli mei impressione munivi salvo quidem jure meo et Ecclesiarum et militum et salvis omnibus hiis que habebant Ecclesie et milites in hominibus suis in tempore patris mei et ante communiam quam in predicta villa aliquid juris habent absque captione hominum Actum anno Verbi millesimo ducentesimo tertio Philippo rege Francorum regnante