Charter Document - 04740052
| Charter Number: | 04740052 |
|---|---|
| Cartulary Title: | Charters of Westminster |
| Charter Language: | Latin |
| Charter Origin: | Religious |
| Charter Type(s): | Proclamation |
| Date: | 0959 |
| Date type: | Internal, A.D., Calendar, Regnal |
| Resource Link(s): |
eSawyer (S 1293) |
Charter:
Px Dunstanus Dei misericordia Lundonensis episcopus omnibus episcopus abbatibus et cunctis æcclesiæ filiis præsentibus et futuris in perpetuum Quoniam fratres karissimi inimicus humani generis semper laborat superseminare zizania in agro dominice sationis Et quos non potest incitare ad graviora delicta plerunque de minimis occasionibus incendit ad lites et discordias cavendum est eis maxime qui in ecclesiasticis ordinibus eminere videntur ut publice ac privatim quanta virtute possunt amputent omnes occasiones per quas inter servos Dei scandala possunt oriri ut quietam et tranquillam vitam agamus in caritate domini Quapropter noverit omnium catholice æcclesie cultorum generalis universitas quod domnus gloriosissimus Eadgarus Anglorum rex divino irradiatus lumine religiosa petitione humilitatis nostræ extremitatem poposcit propter frequentes monachorum et clericorum simultationes ut et nos et canonicorum nostrorum communis fraternitas securitatis et incommutabilitatis privilegium ederemus pro reverentia summi apostolorum principis Petri ad basilicam ipsius quæ dicitur Westmonasterium ubi reliquiæ ipsius virtutum miraculis coruscant quamquam multo ante nos tempore beatus papa Gregorius de eadem re sententiam tulerit dicens inter alia Interdicimus in nomine domini Jhesu Christi ex auctoritate beati Petri apostolorum principis cujus vice huic æcclesiæ presidemus ut nullus episcoporum vel secularium ulterius presumat de redditibus rebus vel kartis monasteriorum vel privilegiis que ad ea pertinent quocumque modo seu qualibet occasione vel dolos vel immisiones facere Sed si qua forte occasio inter ea evenerit et pacifice non potuerit ordinari apud electos abbates et alios patres timentes Deum sine voluntaria dilatione mediis sacrosanctis evangeliis finiatur Item post pauca Missas quoque publicas ab episcopis in cenobiis fieri omnino prohibemus ne in servorum Dei recessibus et eorum receptaculis ulla prebeatur occasio conventus vel mulierum fiat novus introitus quod omnino non expedit animabus eorum Nec audeant ibi cathedram collocare vel quamlibet potestatem habere imperandi nec aliquam ordinationem quamvis levissimam faciendi nisi ab abbate fuerint rogati quatinus monachi semper maneant in abbatum suorum potestate Idem alio loco Grave nimis et contra sacerdotale constat esse propositum cujusque monasterii privilegia olim indulta confundere et ad irritum quæ sunt pro quiete disposita niti deducere Item Leo papa Martiano Augusto Privilegia monasteriorum sanctorum patrum auctoritate instituta nulla possunt improbitate convelli nulla novitate mutari Item ex decretis Anacleti papæ Privilegia monasteriorum intemerata et inviolata perpetuis decernimus manere temporibus Item beatus Augustinus in libris de ecclesiasticis ordinibus docet sub quiete monachos regulariter viventes sua singulari lege debere quiescere et ab omni infestatione clericorum intrepidos permanere ne secularis strepitus eos lædat quos districta regula servitutis domini moderatur Item ex concilio Hispalensi secundo Statuimus pari sententia ut cenobia que antiquitus instituta sunt immobili et inconcussa stabilitate permaneant solidata Si quis autem quod absit nostrum vel succedentium sacerdotum quodlibet monasterium aut in cupiditatis expoliandum aut simulatione aliqua fraudis convellendum vel dissolvendum temptaverit anathema effectus maneat a regno Dei extraneus nec proficiat illi bonum fidei vel operis ad salutem qui tantæ et tam salutaris vitæ destruxerat tramitem Hanc ergo scriptorum istorum sententiam considerantes vel ideo quia supra dicti domni Eadgari regis petitio nobis quasi jussio est cui difficillimum est resisti seu pro reverentia tanti apostoli cujus patrocinio se ipse commisit seu ut ipsis monachis secundum sanctum ordinem vivere liceat et ut tam pro nobis quam pro omnibus æcclesiæ nostræ fratribus Deum orent hoc privilegium plena voluntate una cum consensu fratrum meorum ipsis concessi per quod decerno atque ob testificatione divini nominis interdico ut nec ego deinceps nec ullus successorum meorum episcoporum Lundoniensium hoc audeat infringere vel temerario ausu aliquatenus violare videlicet ut omnis presbiter vel clericus ex iis qui in ipso procinctu beatissimi Petri et omnes illi qui in circumscripto spatio sicut designant cruces vel fossata vel alia signa illi æcclesiæ serviunt sint liberi et absoluti ab omni debito et redditione circadarum et synodorum Tamen volumus et pro amore vel reverentia sancti Petri concedimus ut ex nostro vel successorum nostrorum episcopatu sine pretio crisma et oleum accipiant Concedimus etiam illi loco cymiterium liberum sicut et a regibus ab antiquis temporibus concessum fuerat ita ut quicunque de quocunque loco vel cujuscunque conditionis petierit se ibi sepeliri non impediatur vel prohibeatur vel ab episcopo vel ab archidiacono vel a parrochiano suo presbitero Et si quis eorum presbiter vel clericus forte aut occisus quod absit aut vulneratus fuerit aut ex eis omnibus alicujus injuriæ acclamatio surrexerit quicquid ex his omnibus ad nos attinere videtar hoc totum abbati qui in ipso sancto loco præfuerit cæterisque fratribus habendum et disponendum concedimus Si autem quod absit etiam de rebus eorum furtum fuerit factum et abbati vel fratribus visum fuerit ut examinatio ex hoc debeat agitari habebunt licentiam accipiendi a nostro episcopatu benedictum ferrum vel si qua alia sunt instrumenta aut benedictiones ad huiusmodi rem exercendam absque exactione pretii a calumniatore vel calumniato intra procinctum monasterii tantum sed extra efferendi ad villas suas vel causas aliorum agendas non habebunt potestatem Relaxamus etiam eos qui intra villam ipsius procinctus commorantur a collecta denariorum quam romeschot appellant sicut relaxatum est a regibus Offa et Kenulfo et Eadgaro Et omnia que ad libertatem et exaltationem illius loci per nostram auctoritatem accedere possunt hilari et prompta voluntate concedimus nimirum cum ego illi sancto loco quasi multorum regum temporibus neglecto prefuerim quem postea additis et aliquantis terris venerabili Wulsino ejusdem loci monacho commendavimus servandum quas scilicet terras hic denotare non omittimus Inprimis circa illud monasterium v mansas a venerabili rege Eadgaro cxx mancusis auri una cum loco emi et cum redditibus et cum terris quas antiqui reges scilicet Offa Kenulfus et Ælfredus illi sancto loco benigne dederant Item v mansas in Blecenham et vi in Loþereslege a prefato rege emi x mancusis auri et addidi monasterio prefato Item mercatus sum a venerabili Ethelwoldo Wintoniensi episcopo x mansas et x a quodam Wulnoþo milite regis octaginta libris probati argenti easque sub uno territorio addidi prefato monasterio in loco scilicet qui Hendun dicitur Item tres cassatos emi a quodam Eadnoþo regis ministro xii libris in loco qui Codenhleaw nuncupatur et addidi predicto loco Quidam autem minister regis in Middelsexan mansitando Elfwine vocitamine qui adiens limina sanctorum apostolorum Petri et Pauli Rome scilicet et gratia inopie petiit a me quoddam amminiculum qui commodans ei xxx libras argenti suscepi ab eo viii mansas cujusdam telluris in Hanewelle et addidi loco sepenominato Item x cassatos emi ab Ælfego duce ducentis mancusis auri in loco qui Sunnabyri dicitur et dedi prefati cenobio Et illam possessionem in Scepertune emi ab Ealfleda vidua lx bizanteis nummis et dedi loco prescripto Item Ælfhelm Polga pro anime sue remedio v mansas largitus est cenobitis in westmunstre conversantibus in loco qui Brikandun vulgari vocitamine dicitur Item Ælfwine prefectus regis de Kent iii cassatos cenobio prefato pro animula sua conjugisque largitus est in loco qui Sillinctune dicitur Et illa possessio in Perham post dies Wulnoþi redeat ad prefatam cenobium quam ab eodem mercatus sum xxx mancusis auri Et illud prediolum in Padintune æcclesiæ predicte addidi Item predium illud in Cofenlea prefate æcclesiæ adieci Item predium in Ewelle illi sancto loco in perpetuum perstrinxi possessionem + Ego Eadgarus rex Anglorum huius libertatis donationem culminis totius regimen gubernans episcopo Dunstano desiderante libenter concessi et signo sancto regiaque potestate roboravi + + In Christi nomine sub horum testimonio quorum nomina flavescunt infra Ego Dunstanus acsi peccator et nomine tantum episcopus hanc libertatis scedulam impressione sigilli nostri et anuli insuper et agalmate sancte crucis diligenter consignavi ac deinde manibus ad cælum extensis dixi Si quis hanc munificentie libertatem sanctum predictumque locum in terris vel decimis vel aliis redditibus seu in aliquo nostris et futuris temporibus melioraverit vel adauxerit augeat illi Deus perpetuitatis beatitudinem atque in nostris orationibus et benedictione ab omnibus peccatis suis absoluti feliciter permaneant Qui vero hanc nostram auctoritatem vel immunitatem infringere voluerit vel alios ad hoc conduxerint et tam ea que preteritis vel nostris temporibus sunt data quam ea que in futuro a fidelibus danda sunt stolido conamine absumere cogitaverint vel aliquod amminiculum aut calices aut cruces seu indumenta altaris vel sacros codices aurum argentum vel qualemcumque speciem ibidem collatam eripere temptaverint vel alios de rebus illius æcclesie hereditaverint fratribusque ejusdem loci vim inferre presumpserint vel eos injuste contristaverint necnon et hanc scedulam kartulasque regum vel aliorum fidelium ad defensionem et tuitionem loci ibidem data auferre seu evertere studuerint ignibus eternis cruciatibus perpetuis illos damus maledicimus atque excommunicamus Portas cæli eis claudimus et deleantur nomina eorum de libro vite sitque pars eorum cum Juda domini traditore nisi resipiscant et tribus annis a communione fratrum sequestrati penitentiam agant + + Ego Oswoldus Eboracensis æcclesiæ archiepiscopus huius munificentie conservatores benedixi contradictores vero perpetuo dampnavi dicens Effundat dominus super eos iram suam et furore ire suæ comprehendat eos + + Ego Ælfstanus Rofensis æcclesiæ episcopus hanc libertatem augmentantes regi regum commendavi destructores autem sic dicendo maledixi Veniat mors super illos et descendant in infernum viventes + + Ego Ælfeagus Wintoniensis æcclesiæ episcopus illius loci adauctores Jhesu Christo consignavi invasores nempe eternis cruciatibus tradidi dicens Non sit illis pax non misericordia non pietas sed terror infernorum crudelitas penarum impietas cruciatuum + + Ego Æscwius episcopus Dorcensis æcclesiæ hec adjeci Erubescant destructores presentis loci æt conturbentur in sæculum sæculi et confundantur et pereant benefactores autem in æternum vivant + + Ego Aðulfus presul Herefordensis æcclesiæ hoc idem hec dicens adfirmavi Maledicti sint raptores illius sancte æcclesiæ in omnibus operibus suis et in omnibus viis suis et in cunctis adinventionibus suis pravis benefactores vero a Deo benedicantur + + Ego Æþelsinus episcopus Scireburnensis æcclesiæ supradict sic conclusi Quicunque inferior vel sublimior contra hunc libellum quicquam sinistrum audere presumpserit vivus ad inferos arreptus inter omnia perpetua mala in perpetuum dampnetur + Anno ab incarnatione domini dcccclix Imperii autem gloriosi regis Eadgari iiii Ego Aldredus abbas hanc scedulam scripsi kalendas Aprilis episcopo Dunstano rogante quam idem episcopus Lundonie et Wigornie necnon et totius Angliæ Decanus super altare beati Petri in eadem ecclesia quæ manibus angelicis consecrata dinoscitur obtulit atque ibidem in evum propter iniquitates simultationesque futurorum atque inopinata mala que sepe predicebat futura eam servari ad defensionem loci precepit Indictione vero ii
Markups
Diplomatics Markup:
Pxinvocatio Dunstanus Dei misericordia Lundonensis episcopusintitulatio-salutatio particulars omnibus episcopus abbatibus et cunctis æcclesiæ filiis præsentibus et futuris in perpetuumintitulatio-salutatio standard Quoniam fratres karissimi inimicus humani generis semper laborat superseminare zizania in agro dominice sationis Et quos non potest incitare ad graviora delicta plerunque de minimis occasionibus incendit ad lites et discordias cavendum est eis maxime qui in ecclesiasticis ordinibus eminere videntur ut publice ac privatim quanta virtute possunt amputent omnes occasiones per quas inter servos Dei scandala possunt oriri ut quietam et tranquillam vitam agamus in caritate domini Quapropter noverit omnium catholice æcclesie cultorum generalis universitas quod domnus gloriosissimus Eadgarus Anglorum rex divino irradiatus lumine religiosa petitione humilitatis nostræ extremitatem poposcit propter frequentes monachorum et clericorum simultationes ut et nos et canonicorum nostrorum communis fraternitas securitatis et incommutabilitatis privilegium ederemus pro reverentia summi apostolorum principis Petri ad basilicam ipsius quæ dicitur Westmonasterium ubi reliquiæ ipsius virtutum miraculis coruscant quamquam multo ante nos tempore beatus papa Gregorius de eadem re sententiam tulerit dicens inter alia Interdicimus in nomine domini Jhesu Christi ex auctoritate beati Petri apostolorum principis cujus vice huic æcclesiæ presidemus ut nullus episcoporum vel secularium ulterius presumat de redditibus rebus vel kartis monasteriorum vel privilegiis que ad ea pertinent quocumque modo seu qualibet occasione vel dolos vel immisiones facere Sed si qua forte occasio inter ea evenerit et pacifice non potuerit ordinari apud electos abbates et alios patres timentes Deum sine voluntaria dilatione mediis sacrosanctis evangeliis finiatur Item post pauca Missas quoque publicas ab episcopis in cenobiis fieri omnino prohibemus ne in servorum Dei recessibus et eorum receptaculis ulla prebeatur occasio conventus vel mulierum fiat novus introitus quod omnino non expedit animabus eorum Nec audeant ibi cathedram collocare vel quamlibet potestatem habere imperandi nec aliquam ordinationem quamvis levissimam faciendi nisi ab abbate fuerint rogati quatinus monachi semper maneant in abbatum suorum potestate Idem alio loco Grave nimis et contra sacerdotale constat esse propositum cujusque monasterii privilegia olim indulta confundere et ad irritum quæ sunt pro quiete disposita niti deducere Item Leo papa Martiano Augusto Privilegia monasteriorum sanctorum patrum auctoritate instituta nulla possunt improbitate convelli nulla novitate mutari Item ex decretis Anacleti papæ Privilegia monasteriorum intemerata et inviolata perpetuis decernimus manere temporibus Item beatus Augustinus in libris de ecclesiasticis ordinibus docet sub quiete monachos regulariter viventes sua singulari lege debere quiescere et ab omni infestatione clericorum intrepidos permanere ne secularis strepitus eos lædat quos districta regula servitutis domini moderatur Item ex concilio Hispalensi secundo Statuimus pari sententia ut cenobia que antiquitus instituta sunt immobili et inconcussa stabilitate permaneant solidata Si quis autem quod absit nostrum vel succedentium sacerdotum quodlibet monasterium aut in cupiditatis expoliandum aut simulatione aliqua fraudis convellendum vel dissolvendum temptaverit anathema effectus maneat a regno Dei extraneus nec proficiat illi bonum fidei vel operis ad salutem qui tantæ et tam salutaris vitæ destruxerat tramitem Hanc ergo scriptorum istorum sententiam considerantes vel ideo quia supra dicti domni Eadgari regis petitio nobis quasi jussio est cui difficillimum est resisti seu pro reverentia tanti apostoli cujus patrocinio se ipse commisit seu ut ipsis monachis secundum sanctum ordinem vivere liceat et ut tam pro nobis quam pro omnibus æcclesiæ nostræ fratribus Deum orent hoc privilegium plena voluntate una cum consensu fratrum meorum ipsis concessi per quod decerno atque ob testificatione divini nominis interdico ut nec ego deinceps nec ullus successorum meorum episcoporum Lundoniensium hoc audeat infringere vel temerario ausu aliquatenus violare videlicet ut omnis presbiter vel clericus ex iis qui in ipso procinctu beatissimi Petri et omnes illi qui in circumscripto spatio sicut designant cruces vel fossata vel alia signa illi æcclesiæ serviunt sint liberi et absoluti ab omni debito et redditione circadarum et synodorum Tamen volumus et pro amore vel reverentia sancti Petri concedimus ut ex nostro vel successorum nostrorum episcopatu sine pretio crisma et oleum accipiant Concedimus etiam illi loco cymiterium liberum sicut et a regibus ab antiquis temporibus concessum fuerat ita ut quicunque de quocunque loco vel cujuscunque conditionis petierit se ibi sepeliri non impediatur vel prohibeatur vel ab episcopo vel ab archidiacono vel a parrochiano suo presbitero Et si quis eorum presbiter vel clericus forte aut occisus quod absit aut vulneratus fuerit aut ex eis omnibus alicujus injuriæ acclamatio surrexerit quicquid ex his omnibus ad nos attinere videtar hoc totum abbati qui in ipso sancto loco præfuerit cæterisque fratribus habendum et disponendum concedimus Si autem quod absit etiam de rebus eorum furtum fuerit factum et abbati vel fratribus visum fuerit ut examinatio ex hoc debeat agitari habebunt licentiam accipiendi a nostro episcopatu benedictum ferrum vel si qua alia sunt instrumenta aut benedictiones ad huiusmodi rem exercendam absque exactione pretii a calumniatore vel calumniato intra procinctum monasterii tantum sed extra efferendi ad villas suas vel causas aliorum agendas non habebunt potestatem Relaxamus etiam eos qui intra villam ipsius procinctus commorantur a collecta denariorum quam romeschot appellant sicut relaxatum est a regibus Offa et Kenulfo et Eadgaro Et omnia que ad libertatem et exaltationem illius loci per nostram auctoritatem accedere possunt hilari et prompta voluntate concedimus nimirum cum ego illi sancto loco quasi multorum regum temporibus neglecto prefuerim quem postea additis et aliquantis terris venerabili Wulsino ejusdem loci monacho commendavimus servandum quas scilicet terras hic denotare non omittimus Inprimis circa illud monasterium v mansas a venerabili rege Eadgaro cxx mancusis auri una cum loco emi et cum redditibus et cum terris quas antiqui reges scilicet Offa Kenulfus et Ælfredus illi sancto loco benigne dederant Item v mansas in Blecenham et vi in Loþereslege a prefato rege emi x mancusis auri et addidi monasterio prefato Item mercatus sum a venerabili Ethelwoldo Wintoniensi episcopo x mansas et x a quodam Wulnoþo milite regis octaginta libris probati argenti easque sub uno territorio addidi prefato monasterio in loco scilicet qui Hendun dicitur Item tres cassatos emi a quodam Eadnoþo regis ministro xii libris in loco qui Codenhleaw nuncupatur et addidi predicto loco Quidam autem minister regis in Middelsexan mansitando Elfwine vocitamine qui adiens limina sanctorum apostolorum Petri et Pauli Rome scilicet et gratia inopie petiit a me quoddam amminiculum qui commodans ei xxx libras argenti suscepi ab eo viii mansas cujusdam telluris in Hanewelle et addidi loco sepenominato Item x cassatos emi ab Ælfego duce ducentis mancusis auri in loco qui Sunnabyri dicitur et dedi prefati cenobio Et illam possessionem in Scepertune emi ab Ealfleda vidua lx bizanteis nummis et dedi loco prescripto Item Ælfhelm Polga pro anime sue remedio v mansas largitus est cenobitis in westmunstre conversantibus in loco qui Brikandun vulgari vocitamine dicitur Item Ælfwine prefectus regis de Kent iii cassatos cenobio prefato pro animula sua conjugisque largitus est in loco qui Sillinctune dicitur Et illa possessio in Perham post dies Wulnoþi redeat ad prefatam cenobium quam ab eodem mercatus sum xxx mancusis auri Et illud prediolum in Padintune æcclesiæ predicte addidi Item predium illud in Cofenlea prefate æcclesiæ adieci Item predium in Ewelle illi sancto loco in perpetuum perstrinxi possessionem + Ego Eadgarus rex Anglorum huius libertatis donationem culminis totius regimen gubernans episcopo Dunstano desiderante libenter concessi et signo sancto regiaque potestate roboravi + + In Christi nomine sub horum testimonio quorum nomina flavescunt infra Ego Dunstanus acsi peccator et nomine tantum episcopus hanc libertatis scedulam impressione sigilli nostri et anuli insuper et agalmate sancte crucis diligenter consignavi ac deinde manibus ad cælum extensis dixi Si quis hanc munificentie libertatem sanctum predictumque locum in terris vel decimis vel aliis redditibus seu in aliquo nostris et futuris temporibus melioraverit vel adauxerit augeat illi Deus perpetuitatis beatitudinem atque in nostris orationibus et benedictione ab omnibus peccatis suis absoluti feliciter permaneantblessing Qui vero hanc nostram auctoritatem vel immunitatem infringere voluerit vel alios ad hoc conduxerint et tam ea que preteritis vel nostris temporibus sunt data quam ea que in futuro a fidelibus danda sunt stolido conamine absumere cogitaverint vel aliquod amminiculum aut calices aut cruces seu indumenta altaris vel sacros codices aurum argentum vel qualemcumque speciem ibidem collatam eripere temptaverint vel alios de rebus illius æcclesie hereditaverint fratribusque ejusdem loci vim inferre presumpserint vel eos injuste contristaverint necnon et hanc scedulam kartulasque regum vel aliorum fidelium ad defensionem et tuitionem loci ibidem data auferre seu evertere studuerint ignibus eternis cruciatibus perpetuis illos damus maledicimus atque excommunicamus Portas cæli eis claudimus et deleantur nomina eorum de libro vite sitque pars eorum cum Juda domini traditore nisi resipiscant et tribus annis a communione fratrum sequestrati penitentiam agantanathema + + Ego Oswoldus Eboracensis æcclesiæ archiepiscopus huius munificentie conservatores benedixi contradictores vero perpetuo dampnavi dicens Effundat dominus super eos iram suam et furore ire suæ comprehendat eos + + Ego Ælfstanus Rofensis æcclesiæ episcopus hanc libertatem augmentantes regi regum commendavi destructores autem sic dicendo maledixi Veniat mors super illos et descendant in infernum viventes + + Ego Ælfeagus Wintoniensis æcclesiæ episcopus illius loci adauctores Jhesu Christo consignavi invasores nempe eternis cruciatibus tradidi dicens Non sit illis pax non misericordia non pietas sed terror infernorum crudelitas penarum impietas cruciatuum + + Ego Æscwius episcopus Dorcensis æcclesiæ hec adjeci Erubescant destructores presentis loci æt conturbentur in sæculum sæculi et confundantur et pereant benefactores autem in æternum vivant + + Ego Aðulfus presul Herefordensis æcclesiæ hoc idem hec dicens adfirmavi Maledicti sint raptores illius sancte æcclesiæ in omnibus operibus suis et in omnibus viis suis et in cunctis adinventionibus suis pravis benefactores vero a Deo benedicantur + + Ego Æþelsinus episcopus Scireburnensis æcclesiæ supradict sic conclusi Quicunque inferior vel sublimior contra hunc libellum quicquam sinistrum audere presumpserit vivus ad inferos arreptus inter omnia perpetua mala in perpetuum dampnetur + Anno ab incarnatione dominidate clause standard dcccclixdate clause particulars Imperii autem gloriosi regisdate clause standard Eadgari iiiidate clause particulars Ego Aldredus abbas hanc scedulam scripsiscriptor kalendasdate clause standard Aprilisdate clause particulars episcopo Dunstano rogante quam idem episcopus Lundonie et Wigornie necnon et totius Angliæ Decanus super altare beati Petri in eadem ecclesia quæ manibus angelicis consecrata dinoscitur obtulit atque ibidem in evum propter iniquitates simultationesque futurorum atque inopinata mala que sepe predicebat futura eam servari ad defensionem loci precepit Indictione verodate clause standard iidate clause particulars
Names Markup:
Px Dunstanus Dei misericordia Lundonensis episcopus omnibus episcopus abbatibus et cunctis æcclesiæ filiis præsentibus et futuris in perpetuum Quoniam fratres karissimi inimicus humani generis semper laborat superseminare zizania in agro dominice sationis Et quos non potest incitare ad graviora delicta plerunque de minimis occasionibus incendit ad lites et discordias cavendum est eis maxime qui in ecclesiasticis ordinibus eminere videntur ut publice ac privatim quanta virtute possunt amputent omnes occasiones per quas inter servos Dei scandala possunt oriri ut quietam et tranquillam vitam agamus in caritate domini Quapropter noverit omnium catholice æcclesie cultorum generalis universitas quod domnus gloriosissimus Eadgarus Anglorum rex divino irradiatus lumine religiosa petitione humilitatis nostræ extremitatem poposcit propter frequentes monachorum et clericorum simultationes ut et nos et canonicorum nostrorum communis fraternitas securitatis et incommutabilitatis privilegium ederemus pro reverentia summi apostolorum principis Petri ad basilicam ipsius quæ dicitur Westmonasterium ubi reliquiæ ipsius virtutum miraculis coruscant quamquam multo ante nos tempore beatus papa Gregorius de eadem re sententiam tulerit dicens inter alia Interdicimus in nomine domini Jhesu Christi ex auctoritate beati Petri apostolorum principis cujus vice huic æcclesiæ presidemus ut nullus episcoporum vel secularium ulterius presumat de redditibus rebus vel kartis monasteriorum vel privilegiis que ad ea pertinent quocumque modo seu qualibet occasione vel dolos vel immisiones facere Sed si qua forte occasio inter ea evenerit et pacifice non potuerit ordinari apud electos abbates et alios patres timentes Deum sine voluntaria dilatione mediis sacrosanctis evangeliis finiatur Item post pauca Missas quoque publicas ab episcopis in cenobiis fieri omnino prohibemus ne in servorum Dei recessibus et eorum receptaculis ulla prebeatur occasio conventus vel mulierum fiat novus introitus quod omnino non expedit animabus eorum Nec audeant ibi cathedram collocare vel quamlibet potestatem habere imperandi nec aliquam ordinationem quamvis levissimam faciendi nisi ab abbate fuerint rogati quatinus monachi semper maneant in abbatum suorum potestate Idem alio loco Grave nimis et contra sacerdotale constat esse propositum cujusque monasterii privilegia olim indulta confundere et ad irritum quæ sunt pro quiete disposita niti deducere Item Leo papa Martiano Augusto Privilegia monasteriorum sanctorum patrum auctoritate instituta nulla possunt improbitate convelli nulla novitate mutari Item ex decretis Anacleti papæ Privilegia monasteriorum intemerata et inviolata perpetuis decernimus manere temporibus Item beatus Augustinus in libris de ecclesiasticis ordinibus docet sub quiete monachos regulariter viventes sua singulari lege debere quiescere et ab omni infestatione clericorum intrepidos permanere ne secularis strepitus eos lædat quos districta regula servitutis domini moderatur Item ex concilio Hispalensi secundo Statuimus pari sententia ut cenobia que antiquitus instituta sunt immobili et inconcussa stabilitate permaneant solidata Si quis autem quod absit nostrum vel succedentium sacerdotum quodlibet monasterium aut in cupiditatis expoliandum aut simulatione aliqua fraudis convellendum vel dissolvendum temptaverit anathema effectus maneat a regno Dei extraneus nec proficiat illi bonum fidei vel operis ad salutem qui tantæ et tam salutaris vitæ destruxerat tramitem Hanc ergo scriptorum istorum sententiam considerantes vel ideo quia supra dicti domni Eadgari regis petitio nobis quasi jussio est cui difficillimum est resisti seu pro reverentia tanti apostoli cujus patrocinio se ipse commisit seu ut ipsis monachis secundum sanctum ordinem vivere liceat et ut tam pro nobis quam pro omnibus æcclesiæ nostræ fratribus Deum orent hoc privilegium plena voluntate una cum consensu fratrum meorum ipsis concessi per quod decerno atque ob testificatione divini nominis interdico ut nec ego deinceps nec ullus successorum meorum episcoporum Lundoniensium hoc audeat infringere vel temerario ausu aliquatenus violare videlicet ut omnis presbiter vel clericus ex iis qui in ipso procinctu beatissimi Petri et omnes illi qui in circumscripto spatio sicut designant cruces vel fossata vel alia signa illi æcclesiæ serviunt sint liberi et absoluti ab omni debito et redditione circadarum et synodorum Tamen volumus et pro amore vel reverentia sancti Petri concedimus ut ex nostro vel successorum nostrorum episcopatu sine pretio crisma et oleum accipiant Concedimus etiam illi loco cymiterium liberum sicut et a regibus ab antiquis temporibus concessum fuerat ita ut quicunque de quocunque loco vel cujuscunque conditionis petierit se ibi sepeliri non impediatur vel prohibeatur vel ab episcopo vel ab archidiacono vel a parrochiano suo presbitero Et si quis eorum presbiter vel clericus forte aut occisus quod absit aut vulneratus fuerit aut ex eis omnibus alicujus injuriæ acclamatio surrexerit quicquid ex his omnibus ad nos attinere videtar hoc totum abbati qui in ipso sancto loco præfuerit cæterisque fratribus habendum et disponendum concedimus Si autem quod absit etiam de rebus eorum furtum fuerit factum et abbati vel fratribus visum fuerit ut examinatio ex hoc debeat agitari habebunt licentiam accipiendi a nostro episcopatu benedictum ferrum vel si qua alia sunt instrumenta aut benedictiones ad huiusmodi rem exercendam absque exactione pretii a calumniatore vel calumniato intra procinctum monasterii tantum sed extra efferendi ad villas suas vel causas aliorum agendas non habebunt potestatem Relaxamus etiam eos qui intra villam ipsius procinctus commorantur a collecta denariorum quam romeschot appellant sicut relaxatum est a regibus Offa et Kenulfo et Eadgaro Et omnia que ad libertatem et exaltationem illius loci per nostram auctoritatem accedere possunt hilari et prompta voluntate concedimus nimirum cum ego illi sancto loco quasi multorum regum temporibus neglecto prefuerim quem postea additis et aliquantis terris venerabili Wulsino ejusdem loci monacho commendavimus servandum quas scilicet terras hic denotare non omittimus Inprimis circa illud monasterium v mansas a venerabili rege Eadgaro cxx mancusis auri una cum loco emi et cum redditibus et cum terris quas antiqui reges scilicet Offa Kenulfus et Ælfredus illi sancto loco benigne dederant Item v mansas in Blecenham et vi in Loþereslege a prefato rege emi x mancusis auri et addidi monasterio prefato Item mercatus sum a venerabili Ethelwoldo Wintoniensi episcopo x mansas et x a quodam Wulnoþo milite regis octaginta libris probati argenti easque sub uno territorio addidi prefato monasterio in loco scilicet qui Hendun dicitur Item tres cassatos emi a quodam Eadnoþo regis ministro xii libris in loco qui Codenhleaw nuncupatur et addidi predicto loco Quidam autem minister regis in Middelsexan mansitando Elfwine vocitamine qui adiens limina sanctorum apostolorum Petri et Pauli Rome scilicet et gratia inopie petiit a me quoddam amminiculum qui commodans ei xxx libras argenti suscepi ab eo viii mansas cujusdam telluris in Hanewelle et addidi loco sepenominato Item x cassatos emi ab Ælfego duce ducentis mancusis auri in loco qui Sunnabyri dicitur et dedi prefati cenobio Et illam possessionem in Scepertune emi ab Ealfleda vidua lx bizanteis nummis et dedi loco prescripto Item Ælfhelm Polga pro anime sue remedio v mansas largitus est cenobitis in westmunstre conversantibus in loco qui Brikandun vulgari vocitamine dicitur Item Ælfwine prefectus regis de Kent iii cassatos cenobio prefato pro animula sua conjugisque largitus est in loco qui Sillinctune dicitur Et illa possessio in Perham post dies Wulnoþi redeat ad prefatam cenobium quam ab eodem mercatus sum xxx mancusis auri Et illud prediolum in Padintune æcclesiæ predicte addidi Item predium illud in Cofenlea prefate æcclesiæ adieci Item predium in Ewelle illi sancto loco in perpetuum perstrinxi possessionem + Ego Eadgarus rex Anglorum huius libertatis donationem culminis totius regimen gubernans episcopo Dunstano desiderante libenter concessi et signo sancto regiaque potestate roboravi + + In Christi nomine sub horum testimonio quorum nomina flavescunt infra Ego Dunstanus acsi peccator et nomine tantum episcopus hanc libertatis scedulam impressione sigilli nostri et anuli insuper et agalmate sancte crucis diligenter consignavi ac deinde manibus ad cælum extensis dixi Si quis hanc munificentie libertatem sanctum predictumque locum in terris vel decimis vel aliis redditibus seu in aliquo nostris et futuris temporibus melioraverit vel adauxerit augeat illi Deus perpetuitatis beatitudinem atque in nostris orationibus et benedictione ab omnibus peccatis suis absoluti feliciter permaneant Qui vero hanc nostram auctoritatem vel immunitatem infringere voluerit vel alios ad hoc conduxerint et tam ea que preteritis vel nostris temporibus sunt data quam ea que in futuro a fidelibus danda sunt stolido conamine absumere cogitaverint vel aliquod amminiculum aut calices aut cruces seu indumenta altaris vel sacros codices aurum argentum vel qualemcumque speciem ibidem collatam eripere temptaverint vel alios de rebus illius æcclesie hereditaverint fratribusque ejusdem loci vim inferre presumpserint vel eos injuste contristaverint necnon et hanc scedulam kartulasque regum vel aliorum fidelium ad defensionem et tuitionem loci ibidem data auferre seu evertere studuerint ignibus eternis cruciatibus perpetuis illos damus maledicimus atque excommunicamus Portas cæli eis claudimus et deleantur nomina eorum de libro vite sitque pars eorum cum Juda domini traditore nisi resipiscant et tribus annis a communione fratrum sequestrati penitentiam agant + + Ego Oswoldus Eboracensis æcclesiæ archiepiscopus huius munificentie conservatores benedixi contradictores vero perpetuo dampnavi dicens Effundat dominus super eos iram suam et furore ire suæ comprehendat eos + + Ego Ælfstanus Rofensis æcclesiæ episcopus hanc libertatem augmentantes regi regum commendavi destructores autem sic dicendo maledixi Veniat mors super illos et descendant in infernum viventes + + Ego Ælfeagus Wintoniensis æcclesiæ episcopus illius loci adauctores Jhesu Christo consignavi invasores nempe eternis cruciatibus tradidi dicens Non sit illis pax non misericordia non pietas sed terror infernorum crudelitas penarum impietas cruciatuum + + Ego Æscwius episcopus Dorcensis æcclesiæ hec adjeci Erubescant destructores presentis loci æt conturbentur in sæculum sæculi et confundantur et pereant benefactores autem in æternum vivant + + Ego Aðulfus presul Herefordensis æcclesiæ hoc idem hec dicens adfirmavi Maledicti sint raptores illius sancte æcclesiæ in omnibus operibus suis et in omnibus viis suis et in cunctis adinventionibus suis pravis benefactores vero a Deo benedicantur + + Ego Æþelsinus episcopus Scireburnensis æcclesiæ supradict sic conclusi Quicunque inferior vel sublimior contra hunc libellum quicquam sinistrum audere presumpserit vivus ad inferos arreptus inter omnia perpetua mala in perpetuum dampnetur + Anno ab incarnatione domini dcccclix Imperii autem gloriosi regis Eadgari iiiidate Ego Aldredus abbas hanc scedulam scripsi kalendas Aprilis episcopo Dunstano rogante quam idem episcopus Lundonie et Wigornie necnon et totius Angliæ Decanus super altare beati Petri in eadem ecclesia quæ manibus angelicis consecrata dinoscitur obtulit atque ibidem in evum propter iniquitates simultationesque futurorum atque inopinata mala que sepe predicebat futura eam servari ad defensionem loci precepit Indictione vero ii