Charter Document - 04740016
| Charter Number: | 04740016 |
|---|---|
| Cartulary Title: | Charters of Westminster |
| Charter Language: | Latin |
| Charter Origin: | Royal |
| Charter Type(s): | Confirmation |
| Date: | 1066 |
| Date type: | Internal, A.D., Calendar, Feast, Regnal |
| Resource Link(s): |
eSawyer (S 1043) |
Charter:
In nomine sancte et indiuidue trinitatis Ego Eadwardus Æðelredi regis filius gratia dei Anglorum rex futuris post me regibus et omnium dignitatum gradibus omniumque etatum hominibus salutem et huius rei notitiam Scire uos uolo quoniam tempore auorum meorum patrisque mei multa et grauia bellorum pericula afflixerunt gentem Anglorum et ipsos tam a suis quam ab extraneis concitata adeo ut pene periclitata sit hereditaria regum successio magnumque interstitium inter fratrem meum Eadmundum qui patri meo mortuo successit meque habitum sit inuadentibus regnum Suuegeno et Cnuto filio regis regibus Danorum ac filiis ipsius Chnuti Haroldo et Hardechnuto a quibus etiam alter meus frater Ælfredus crudeliter occisus est solusque sicut Ioas occisionem Oðolie sic ego illorum crudelitatem euasi Tandem respectu misericordie dei post plures annos ego Eadwardus ad paternum regnum reaccessi et eo potitus sine ullo bellorum labore sicut amabilis deo Salomon tanta pace et rerum opulentia abundaui ut nullus antecedencium regum similis mei fuerit in gloria et diuitiis Sed gratia dei non me ut assolet ex opulencia superbia et contemptus inausit immo coepi recogitare cuius dono et auxilio ad regni culmen euasi quoniam Dei est regnum et cui uult dat illud et Quia mundus transit et concupiscentia eius qui autem totum se subdit deo feliciter regnat et perpetualiter diues est Itaque deliberaui ire ad limina sublimium apostolorum Petri et Pauli et ibi gracias agere pro collatis beneficiis et exorare ut eam pacem firmaret deus perpetuam mihi et posteris meis Preparaui ergo et dinumeraui expensas necessarias itineri et honorabilia dona que ferrem sanctis apostolis sed grauis super hac re moeror habebat optimates meos utpote memores malorum que sub aliis regibus pertulerant ne tanto domino et pio patre rege absente regnum nouiter sedatum aliqua turbaretur hostilitate et metuentes id quod et sanctus Ezechias ne si forte in uia aut egritudine aut alio incommodo deficerem hereditariis regibus carerent maxime quod nullum habebam filium Itaque communi habito consilio rogabant me ut ab hac intentione desisterem pollicentes se satisfacturos deo pro uoto meo tam in missarum et orationum oblatione quam in elemosinarum larga distributione Sed cum obnixe contradicerem tandem utrisque placuit ut mitterentur legati duo ab utraque parte Ealdredus et Heremannus episcopi et abbates Wulfricus et Ælfwinus qui apostolico meam uoluntatem et uotum et illorum petitionem indicarent et secundum eius sententiam quam mihi mandaret promisi me omnino facturum Factum est ergo quod uoluimus et uenientes Romam legati nostri ex uoluntate dei inuenerunt collectam synodum in eadem urbe Cumque exposuissent meam uoluntatem et suam petitionem coram CCL episcopis et alia multitudine sanctorum patrum tunc apostolicus ex consultu sancte synodi hanc epistolam mihi scripsit Leo episcopus seruus seruorum dei dilecto filio Eaduuardo Anglorum regi salutem et apostolicam benedictionem Quoniam uoluntatem tuam laudabilem et deo gratam agnouimus gratias agimus ei per quem reges regnant et principes iusta decernunt Sed quia prope est dominus in omni loco omnibus inuocantibus eum in ueritate et sancti apostoli cum suo capite coniuncti unus spiritus sunt et pias preces equaliter audiunt et quia constat periclitari regionem Anglicam ex tua discessione qui freno iustitie sediciosos eius motus cohibes ex auctoritate dei et sanctorum apostolorum et sancte synodi absoluimus te a peccato illius uoti pro quo dei offensam times et ab omnibus negligentiis et iniquitatibus tuis ea nimirum potestate usi quam dominus in beato Petro concessit nobis dicens Quecunque solueritis super terram soluta erunt et in coelis Deinde precipimus tibi sub nomine sancte obedientie et poenitentie ut expensas quas ad iter istud paraueras pauperibus eroges et coenobium monachorum in honore sancti Petri apostolorum principis aut nouum construas aut uetustum emendes et augeas et sufficientiam uictualium fratribus de tuis redditibus constituas quatinus dum illi assidue inibi deum laudauerint et sanctis augeatur gloria et tibi indulgentia Cui loco quicquid contuleris uel collatum est uel conferetur ut ratum sit apostolica auctoritate precipimus et ut semper habitatio monachorum sit et nulli laice persone nisi regi subdatur et quecunque priuilegia inibi instituere uolueris ad honorem dei pertinentia concedimus et robustissima auctoritate confirmamus et infractores eorum eterna maledictione damnamus Hec et alia apostolici mandata cum referrent nobis legati interea reuelauit beatus Petrus cuidam probabilis uite monacho incluso nomine Wlfsino uoluntatem suam esse ut restruerem locum qui dicitur Westmonasterium quod a tempore sancti Augustini primi Anglorum episcopi institutum multaque ueterum regum munificientia honoratum propter uetustatem et frequentes bellorum tumultus pene uidebatur destructum Cumque hanc uisionem mihi meisque retulisset et apostolice litere equalia precepta detulissent contuli uoluntatem meam cum uoluntate dei et cum tocius regni electione dedidi me ad restructionem eiusdem loci Itaque decimari precepi omnem substantiam meam tam in auro et argento quam in pecudibus et omni genere possessionum et destruens ueterem nouam a fundamentis basilicam construxi et constructam dedicari feci v kalendarum Ianuarii in qua collocaui ipsa die reliquias quas Martinus papa et Leo qui eum consecrauit dederunt Ælfredo regi et quas ipse a Carlomanno rege Francorum dari sibi impetrauit cuius filiam pater eius Æðelwlfus rex post mortem prime coniugis duxerat uxorem queque ab ipso ad successorem eius Æðelstanum deinde ad Eadgarum ad ultimum ad nos peruenerunt scilicet duas partes crucis domini et partem unius claui partemque tunice eius inconsutilis et de uestimentis sancte Marie et reliquias apostolorum Petri et Pauli Andree Bartholomei Barnabe et aliorum plurimorum sanctorum et quinque capsas aliis sanctorum reliquiis plenas et statui ut quicunque reus maiestatis regie uel cuiuslibet alterius offense ad locum in quo pausant iste reliquie confugerit eius rei et membrorum ac uite impunitatem consequatur Eodem die renouaui confirmaui et emendaui priuilegia que famosissimus auus meus Eadgarus patruusque meus deo amabilis rex et martyr gloriosus Eaduuardus eiusdem Eadgari filius et sanctissimus pater Dunstanus Cantuariensis archiepiscopus ac piissimus rex Æðelredus pater meus illi loco contulerunt meam quoque auctoritatem adieci augmentans decreta utilia admonitione uenerabilium archiepiscoporum Stigandi et Ealdredi et aliorum optimatum meorum uidelicet ut ille locus in perpetuum ab omni seculari seruitio sit liber et secundum beati Benedicti traditionem post obitum abbatis ex eadem congregatione eligatur alter qui dignus sit aliorsum uero nullus nisi culpis promerentibus inibi inueniri nequiuerit qui dignus sit tali officio fungi quod si euenerit quod absit potestatem habeant de alio noto et familiari loco abbatem eligendi cuius uita sapientia et religione clarescat laicorum autem uel clericorum nemo ipsius loci dominium usurpare presumat Possessiones uero que ibi a quibuscunque donate sunt non abbas nec alia quelibet persona licentiam habeat uendendi uel extraneis dandi sed regum munimine deinceps locus ipse teneatur ipseque abbas regi soli seruiens commissum sibi gregem spirituali et temporali pastu abundanter foueat Concessi etiam et confirmaui donationes que ab eisdem regibus ante me donate sunt hoc est circa ipsum monasterium xvii hidas et dimidiam in Heandune xx in Heamstede v in Greneford xii et unam uirgam in Hanewelle viii in Scepertune viii in Sunnabyri vii in Ealdenham x in Deccewyrðe iiii et unam uirgam in Wattune iiii et dimidiam in Holewelle vi et dimidiam in Hamme ii in Wintune iiii in Kynleuedene v in Fentune iiii in Mordune x in Æwelle ii in Pereham vii in Collingtune iii in Cillingtune iiii necnon et illas quas optimates mei meo tempore addiderunt scilicet Leofcild Mulesham cum omnibus ad se pertinentibus Ægelricus Kylewendun cum omnibus ad se pertinentibus Wlfwinus Mapulderstede cum omnibus ad se pertinentibus Guðmundus Kynleuedene et Ræine et Læcedune cum omnibus ad se pertinentibus Ælfricus Wænstede cum omnibus ad se pertinentibus Atsere Swerte Lygetun cum omnibus ad se pertinentibus Ingulf Paclesham cum omnibus ad se pertinentibus Atsere Leosne cum omnibus ad se pertinentibus Tostig Cleigate cum omnibus ad se pertinentibus Ælfwine Gottune Ægete cum omnibus ad se pertinentibus Wlstanus Deneham cum omnibus ad se pertinentibus Siwardus dimidiam hydam in Agmodesham et unam in Weodune Leofsi de Lundonia ii hydas et dimidiam in Wurmelea Postremo ego ipse pro spe retributionis eterne et pro remissione delictorum meorum et pro animabus patris mei et matris mee et omnium parentum meorum ad laudem omnipotentis dei posui in dotalicium et in perpetuam hereditatem super altare uaria ornamentorum genera quibus ecclesie seruiretur uel in quotidianis uel solemnibus ministeriis et ad usus fratrum inibi deo seruientium de meo iure quod mihi soli competebat absque ullius reclamatione uel contradictione ista inprimis Langtun cum omnibus ad se pertinentibus Gihcslewe cum omnibus ad se pertinentibus Stana cum omnibus ad se pertinentibus Windlesoran cum omnibus ad se pertinentibus Huuæthampstede cum omnibus ad se pertinentibus Stichenæce cum omnibus ad se pertinentibus Æscewelle cum omnibus ad se pertinentibus Dene cum omnibus ad se pertinentibus Suðburhte cum omnibus ad se pertinentibus Pertun cum omnibus ad se pertinentibus Roteland cum omnibus ad se pertinentibus post mortem Eadgiðe regine coniugis mee Perscoran cum omnibus ad se pertinentibus Deorhyrste cum omnibus ad se pertinentibus Relaxaui igitur istis et omnibus supranominatis terris consuetudines omnes et exactiones regalium et episcopalium ministrorum sicut antecessores mei reges prius fecerunt ut nullis grauentur oneribus expeditionem nec pontium uel castrorum restructione nec furis apprehensione Et omnia que ad locum ipsum pertinent sint omnino libera celle ecclesie cimiteria terre pascua silue uenationes aque piscationes cum redditibus seruitiis debitis oblationibus luminaribus decimis donariis censu morthidis legibus consuetudinibus causarum discussionibus emendationibus siue ecclesiasticis siue secularibus et omnibus quecunque scriptis et testimonio bonorum hominum rememorari potuerunt que a regibus concessa uel concedenda sunt ut nullus ex his subtrahere uel diminuere aut disperdere qualibet occasione iudicio uel potestate presumat Donaui etiam religioso abbati Eadwino qui tunc illi loco pre erat et omnibus futuris post eum ibidem abbatibus in tota possessione monasterii sacam et socam theloneumque suum in terra et in aqua et consuetudinem que dicitur teames latrones latronumque captiones uel emissiones et pacis fracturam et pugnam in domo factam et domus inuasionem et omnes assultus in suo iure in uia et extra in festo et extra in urbe et extra et omnes leges et consuetudines tam plene et tam libere sicut eas habebam in manu mea Et ut omnia concludam nullus succedentium regum per uim aut per consuetudinem pastum ab eorum possessionibus exigat sed omnimodam libertatem perpetualiter habeant Post hanc donationem excommunicauerunt omnes episcopi et abbates tocius Anglie et monachi ac clerici secundum apostolici Leonis preceptum eos qui hoc constitutum infringerent uel infringi permitterent quantum in ipsis esset Si quis uero hanc nostram donationem augere et amplificare uoluerit augeat deus dies eius prosperos hic et in futuro si autem euenerit ut aliquis aut regum succedentium uel alicuius persone homo quod non optamus diabolica temeritate fuerit elatus uel seductus quatenus hoc nostrum statutum infringere uel minuere aut in aliud mutare uelit sciat se perpetuo anathemate damnatum nisi tamen digna satisfactione emendauerit sin autem emendatione fuerit indignus ipse quidem cum Iuda traditore gehenne ignibus cremabitur Sed hec carta nichilominus in sua libertate permanebit quamdiu Christiani nominis timor et amor hac nostra gente perseuerauerit Ad ultimum cartam istam conscribi et sigillari iussi et ipse manu mea signum sancte crucis impressi et idoneos testes annotari precepi Ad corroborandam itaque propriam donationis libertatem Ego Eadwardus domino largiente Anglorum rex signum uenerande crucis impressi + Ego Eadgiða regina huic donationi regis consentiens subscripsi + Ego Stigandus archiepiscopus consensi et subscripsi + Ego Ealdredus archiepiscopus consensi et subscripsi + Ego Walterus episcopus consensi et subscripsi + Ego Leofricus episcopus consensi et subscripsi + Ego Willielmus episcopus consensi et subscripsi + Ego Heremannus episcopus consensi et subscripsi + Ego Wulstanus episcopus consensi et subscripsi + Ego Siwardus episcopus consensi et subscripsi + Ego Wulfwinus episcopus consensi et subscripsi + Ego Giso episcopus consensi et subscripsi + Ego Ælfwinus abbas consensi et subscripsi + Ego Leofricus abbas consensi et subscripsi + Ego Eadwinus abbas consensi et subscripsi + Ego Ægelsius abbas consensi et subscripsi + Ego Wulfwoldus abbas + Ego Reinbaldus cancellarius + Ego Ægelwinus abbas consensi et subscripsi + Ego Baldwinus abbas consensi et subscripsi + Ego Leofwinus dux + Ego Gyrð dux + Ego Haroldus dux + Ego Eadwinus dux + Ego Raulfus minister + Ego Rotbertus minister + Ego Æsgarus minister + Ego Eadnoðus minister + Ego Bondius minister + Ego Wigodus minister + Ægelnoðus + Wulfricus + Siwardus + Godricus + Acta apud Westmonasterium v kalendarum Ianuarii die sanctorum innocentiam anno dominice incarnationis mlxvi indictione tertia anno regni serenissimi Eaduuardi regis uigesimo quinto Swiðgarus notarius ad uicem Reinbaldi regie dignitatis cancellarii hanc cartam scripsi et subscripsi in dei nomine feliciter Amen
Markups
Diplomatics Markup:
In nomine sancte et indiuidue trinitatisinvocatio Ego Eadwardus Æðelredi regis filius gratia dei Anglorum rexintitulatio-salutatio particulars futuris post me regibus et omnium dignitatum gradibus omniumque etatum hominibus salutem et huius rei notitiamintitulatio-salutatio standard Scire uos uolo quoniamnotification tempore auorum meorum patrisque mei multa et grauia bellorum pericula afflixerunt gentem Anglorum et ipsos tam a suis quam ab extraneis concitata adeo ut pene periclitata sit hereditaria regum successio magnumque interstitium inter fratrem meum Eadmundum qui patri meo mortuo successit meque habitum sit inuadentibus regnum Suuegeno et Cnuto filio regis regibus Danorum ac filiis ipsius Chnuti Haroldo et Hardechnuto a quibus etiam alter meus frater Ælfredus crudeliter occisus est solusque sicut Ioas occisionem Oðolie sic ego illorum crudelitatem euasi Tandem respectu misericordie dei post plures annos ego Eadwardus ad paternum regnum reaccessi et eo potitus sine ullo bellorum labore sicut amabilis deo Salomon tanta pace et rerum opulentia abundaui ut nullus antecedencium regum similis mei fuerit in gloria et diuitiis Sed gratia dei non me ut assolet ex opulencia superbia et contemptus inausit immo coepi recogitare cuius dono et auxilio ad regni culmen euasi quoniam Dei est regnum et cui uult dat illud et Quia mundus transit et concupiscentia eius qui autem totum se subdit deo feliciter regnat et perpetualiter diues est Itaque deliberaui ire ad limina sublimium apostolorum Petri et Pauli et ibi gracias agere pro collatis beneficiis et exorare ut eam pacem firmaret deus perpetuam mihi et posteris meis Preparaui ergo et dinumeraui expensas necessarias itineri et honorabilia dona que ferrem sanctis apostolis sed grauis super hac re moeror habebat optimates meos utpote memores malorum que sub aliis regibus pertulerant ne tanto domino et pio patre rege absente regnum nouiter sedatum aliqua turbaretur hostilitate et metuentes id quod et sanctus Ezechias ne si forte in uia aut egritudine aut alio incommodo deficerem hereditariis regibus carerent maxime quod nullum habebam filium Itaque communi habito consilio rogabant me ut ab hac intentione desisterem pollicentes se satisfacturos deo pro uoto meo tam in missarum et orationum oblatione quam in elemosinarum larga distributione Sed cum obnixe contradicerem tandem utrisque placuit ut mitterentur legati duo ab utraque parte Ealdredus et Heremannus episcopi et abbates Wulfricus et Ælfwinus qui apostolico meam uoluntatem et uotum et illorum petitionem indicarent et secundum eius sententiam quam mihi mandaret promisi me omnino facturum Factum est ergo quod uoluimus et uenientes Romam legati nostri ex uoluntate dei inuenerunt collectam synodum in eadem urbe Cumque exposuissent meam uoluntatem et suam petitionem coram CCL episcopis et alia multitudine sanctorum patrum tunc apostolicus ex consultu sancte synodi hanc epistolam mihi scripsit Leo episcopus seruus seruorum dei dilecto filio Eaduuardo Anglorum regi salutem et apostolicam benedictionem Quoniam uoluntatem tuam laudabilem et deo gratam agnouimus gratias agimus ei per quem reges regnant et principes iusta decernunt Sed quia prope est dominus in omni loco omnibus inuocantibus eum in ueritate et sancti apostoli cum suo capite coniuncti unus spiritus sunt et pias preces equaliter audiunt et quia constat periclitari regionem Anglicam ex tua discessione qui freno iustitie sediciosos eius motus cohibes ex auctoritate dei et sanctorum apostolorum et sancte synodi absoluimus te a peccato illius uoti pro quo dei offensam times et ab omnibus negligentiis et iniquitatibus tuis ea nimirum potestate usi quam dominus in beato Petro concessit nobis dicens Quecunque solueritis super terram soluta erunt et in coelis Deinde precipimus tibi sub nomine sancte obedientie et poenitentie ut expensas quas ad iter istud paraueras pauperibus eroges et coenobium monachorum in honore sancti Petri apostolorum principis aut nouum construas aut uetustum emendes et augeas et sufficientiam uictualium fratribus de tuis redditibus constituas quatinus dum illi assidue inibi deum laudauerint et sanctis augeatur gloria et tibi indulgentia Cui loco quicquid contuleris uel collatum est uel conferetur ut ratum sit apostolica auctoritate precipimus et ut semper habitatio monachorum sit et nulli laice persone nisi regi subdatur et quecunque priuilegia inibi instituere uolueris ad honorem dei pertinentia concedimus et robustissima auctoritate confirmamus et infractores eorum eterna maledictione damnamus Hec et alia apostolici mandata cum referrent nobis legati interea reuelauit beatus Petrus cuidam probabilis uite monacho incluso nomine Wlfsino uoluntatem suam esse ut restruerem locum qui dicitur Westmonasterium quod a tempore sancti Augustini primi Anglorum episcopi institutum multaque ueterum regum munificientia honoratum propter uetustatem et frequentes bellorum tumultus pene uidebatur destructum Cumque hanc uisionem mihi meisque retulisset et apostolice litere equalia precepta detulissent contuli uoluntatem meam cum uoluntate dei et cum tocius regni electione dedidi me ad restructionem eiusdem loci Itaque decimari precepi omnem substantiam meam tam in auro et argento quam in pecudibus et omni genere possessionum et destruens ueterem nouam a fundamentis basilicam construxi et constructam dedicari feci v kalendarum Ianuarii in qua collocaui ipsa die reliquias quas Martinus papa et Leo qui eum consecrauit dederunt Ælfredo regi et quas ipse a Carlomanno rege Francorum dari sibi impetrauit cuius filiam pater eius Æðelwlfus rex post mortem prime coniugis duxerat uxorem queque ab ipso ad successorem eius Æðelstanum deinde ad Eadgarum ad ultimum ad nos peruenerunt scilicet duas partes crucis domini et partem unius claui partemque tunice eius inconsutilis et de uestimentis sancte Marie et reliquias apostolorum Petri et Pauli Andree Bartholomei Barnabe et aliorum plurimorum sanctorum et quinque capsas aliis sanctorum reliquiis plenas et statui ut quicunque reus maiestatis regie uel cuiuslibet alterius offense ad locum in quo pausant iste reliquie confugerit eius rei et membrorum ac uite impunitatem consequatur Eodem die renouaui confirmaui et emendaui priuilegia que famosissimus auus meus Eadgarus patruusque meus deo amabilis rex et martyr gloriosus Eaduuardus eiusdem Eadgari filius et sanctissimus pater Dunstanus Cantuariensis archiepiscopus ac piissimus rex Æðelredus pater meus illi loco contulerunt meam quoque auctoritatem adieci augmentans decreta utilia admonitione uenerabilium archiepiscoporum Stigandi et Ealdredi et aliorum optimatum meorum uidelicet ut ille locus in perpetuum ab omni seculari seruitio sit liber et secundum beati Benedicti traditionem post obitum abbatis ex eadem congregatione eligatur alter qui dignus sit aliorsum uero nullus nisi culpis promerentibus inibi inueniri nequiuerit qui dignus sit tali officio fungi quod si euenerit quod absit potestatem habeant de alio noto et familiari loco abbatem eligendi cuius uita sapientia et religione clarescat laicorum autem uel clericorum nemo ipsius loci dominium usurpare presumat Possessiones uero que ibi a quibuscunque donate sunt non abbas nec alia quelibet persona licentiam habeat uendendi uel extraneis dandi sed regum munimine deinceps locus ipse teneatur ipseque abbas regi soli seruiens commissum sibi gregem spirituali et temporali pastu abundanter foueatnarration Concessi etiam et confirmauiwords of disposition standard donationes que ab eisdem regibus ante me donate sunt hoc est circa ipsum monasterium xvii hidas et dimidiam in Heandune xx in Heamstede v in Greneford xii et unam uirgam in Hanewelle viii in Scepertune viii in Sunnabyri vii in Ealdenham x in Deccewyrðe iiii et unam uirgam in Wattune iiii et dimidiam in Holewelle vi et dimidiam in Hamme ii in Wintune iiii in Kynleuedene v in Fentune iiii in Mordune x in Æwelle ii in Pereham vii in Collingtune iii in Cillingtune iiii necnon et illas quas optimates mei meo tempore addiderunt scilicet Leofcild Mulesham cum omnibus ad se pertinentibus Ægelricus Kylewendun cum omnibus ad se pertinentibus Wlfwinus Mapulderstede cum omnibus ad se pertinentibus Guðmundus Kynleuedene et Ræine et Læcedune cum omnibus ad se pertinentibus Ælfricus Wænstede cum omnibus ad se pertinentibus Atsere Swerte Lygetun cum omnibus ad se pertinentibus Ingulf Paclesham cum omnibus ad se pertinentibus Atsere Leosne cum omnibus ad se pertinentibus Tostig Cleigate cum omnibus ad se pertinentibus Ælfwine Gottune Ægete cum omnibus ad se pertinentibus Wlstanus Deneham cum omnibus ad se pertinentibus Siwardus dimidiam hydam in Agmodesham et unam in Weodune Leofsi de Lundonia ii hydas et dimidiam in Wurmelea Postremo ego ipse pro spe retributionis eterne et pro remissione delictorum meorum et pro animabus patris mei et matris mee et omnium parentum meorum ad laudem omnipotentis dei posui in dotalicium et in perpetuam hereditatem super altare uaria ornamentorum genera quibus ecclesie seruiretur uel in quotidianis uel solemnibus ministeriis et ad usus fratrum inibi deo seruientium de meo iure quod mihi soli competebat absque ullius reclamatione uel contradictione ista inprimis Langtun cum omnibus ad se pertinentibus Gihcslewe cum omnibus ad se pertinentibus Stana cum omnibus ad se pertinentibus Windlesoran cum omnibus ad se pertinentibus Huuæthampstede cum omnibus ad se pertinentibus Stichenæce cum omnibus ad se pertinentibus Æscewelle cum omnibus ad se pertinentibus Dene cum omnibus ad se pertinentibus Suðburhte cum omnibus ad se pertinentibus Pertun cum omnibus ad se pertinentibus Roteland cum omnibus ad se pertinentibus post mortem Eadgiðe regine coniugis mee Perscoran cum omnibus ad se pertinentibus Deorhyrste cum omnibus ad se pertinentibus Relaxaui igitur istis et omnibus supranominatis terris consuetudines omnes et exactiones regalium et episcopalium ministrorum sicut antecessores mei reges prius fecerunt ut nullis grauentur oneribus expeditionem nec pontium uel castrorum restructione nec furis apprehensioneobject of conveyance particulars Et omnia que ad locum ipsum pertinent sint omnino libera celle ecclesie cimiteria terre pascua silue uenationes aque piscationes cum redditibus seruitiis debitis oblationibus luminaribus decimis donariis censu morthidis legibus consuetudinibus causarum discussionibus emendationibus siue ecclesiasticis siue secularibus et omnibus quecunque scriptis et testimonio bonorum hominum rememorari potuerunt que a regibus concessa uel concedenda sunt ut nullus ex his subtrahere uel diminuere aut disperdere qualibet occasione iudicio uel potestate presumatexemption Donaui etiamwords of disposition standard religioso abbati Eadwino qui tunc illi loco pre erat et omnibus futuris post eum ibidem abbatibusgrantee particulars in tota possessione monasterii sacam et socam theloneumque suum in terra et in aqua et consuetudinem que dicitur teames latrones latronumque captiones uel emissiones et pacis fracturam et pugnam in domo factam et domus inuasionem et omnes assultus in suo iure in uia et extra in festo et extra in urbe et extra et omnes leges et consuetudines tam plene et tam libere sicut eas habebam in manu mea Et ut omnia concludam nullus succedentium regum per uim aut per consuetudinem pastum ab eorum possessionibus exigat sed omnimodam libertatem perpetualiter habeanthabendum clause standard Post hanc donationem excommunicauerunt omnes episcopi et abbates tocius Anglie et monachi ac clerici secundum apostolici Leonis preceptum eos qui hoc constitutum infringerent uel infringi permitterent quantum in ipsis essetanathema Si quis uero hanc nostram donationem augere et amplificare uoluerit augeat deus dies eius prosperos hic et in futuroblessing si autem euenerit ut aliquis aut regum succedentium uel alicuius persone homo quod non optamus diabolica temeritate fuerit elatus uel seductus quatenus hoc nostrum statutum infringere uel minuere aut in aliud mutare uelit sciat se perpetuo anathemate damnatum nisi tamen digna satisfactione emendauerit sin autem emendatione fuerit indignus ipse quidem cum Iuda traditore gehenne ignibus cremabituranathema Sed hec carta nichilominus in sua libertate permanebit quamdiu Christiani nominis timor et amor hac nostra gente perseueraueritanathema Ad ultimum cartam istam conscribi et sigillari iussi et ipse manu mea signum sancte crucis impressi et idoneos testes annotari precepi Ad corroborandam itaque propriam donationis libertatemcorroboration Ego Eadwardus domino largiente Anglorum rexwitness clause particulars signum uenerande crucis impressiwitness clause standard +witness clause standard Ego Eadgiða reginawitness clause particulars huic donationi regis consentiens subscripsi +witness clause standard Ego Stigandus archiepiscopuswitness clause particulars consensi et subscripsi +witness clause standard Ego Ealdredus archiepiscopuswitness clause particulars consensi et subscripsi +witness clause standard Ego Walterus episcopuswitness clause particulars consensi et subscripsi +witness clause standard Ego Leofricus episcopuswitness clause particulars consensi et subscripsi +witness clause standard Ego Willielmus episcopuswitness clause particulars consensi et subscripsi +witness clause standard Ego Heremannus episcopuswitness clause particulars consensi et subscripsi +witness clause standard Ego Wulstanus episcopuswitness clause particulars consensi et subscripsi +witness clause standard Ego Siwardus episcopuswitness clause particulars consensi et subscripsi +witness clause standard Ego Wulfwinus episcopuswitness clause particulars consensi et subscripsi +witness clause standard Ego Giso episcopuswitness clause particulars consensi et subscripsi +witness clause standard Ego Ælfwinus abbaswitness clause particulars consensi et subscripsi +witness clause standard Ego Leofricus abbaswitness clause particulars consensi et subscripsi +witness clause standard Ego Eadwinus abbaswitness clause particulars consensi et subscripsi +witness clause standard Ego Ægelsius abbaswitness clause particulars consensi et subscripsi +witness clause standard Ego Wulfwoldus abbaswitness clause particulars +witness clause standard Ego Reinbaldus cancellariuswitness clause particulars +witness clause standard Ego Ægelwinus abbaswitness clause particulars consensi et subscripsi +witness clause standard Ego Baldwinus abbaswitness clause particulars consensi et subscripsi +witness clause standard Ego Leofwinus duxwitness clause particulars +witness clause standard Ego Gyrð duxwitness clause particulars +witness clause standard Ego Haroldus duxwitness clause particulars +witness clause standard Ego Eadwinus duxwitness clause particulars +witness clause standard Ego Raulfus ministerwitness clause particulars +witness clause standard Ego Rotbertus ministerwitness clause particulars +witness clause standard Ego Æsgarus ministerwitness clause particulars +witness clause standard Ego Eadnoðus ministerwitness clause particulars +witness clause standard Ego Bondius ministerwitness clause particulars +witness clause standard Ego Wigodus ministerwitness clause particulars +witness clause standard Ægelnoðuswitness clause particulars +witness clause standard Wulfricuswitness clause particulars +witness clause standard Siwarduswitness clause particulars +witness clause standard Godricuswitness clause particulars + Acta apuddate clause standard Westmonasterium vdate clause particulars kalendarumdate clause standard Ianuarii die sanctorum innocentiamdate clause particulars anno dominice incarnationisdate clause standard mlxvidate clause particulars indictionedate clause standard tertiadate clause particulars anno regnidate clause standard serenissimi Eaduuardi regis uigesimo quintodate clause particulars Swiðgarus notarius ad uicem Reinbaldi regie dignitatis cancellarii hanc cartam scripsi et subscripsi in dei nomine feliciterscriptor Amenfarewell
Names Markup:
In nomine sancte et indiuidue trinitatis Ego Eadwardus Æðelredi regis filius gratia dei Anglorum rex futuris post me regibus et omnium dignitatum gradibus omniumque etatum hominibus salutem et huius rei notitiam Scire uos uolo quoniam tempore auorum meorum patrisque mei multa et grauia bellorum pericula afflixerunt gentem Anglorum et ipsos tam a suis quam ab extraneis concitata adeo ut pene periclitata sit hereditaria regum successio magnumque interstitium inter fratrem meum Eadmundum qui patri meo mortuo successit meque habitum sit inuadentibus regnum Suuegeno et Cnuto filio regis regibus Danorum ac filiis ipsius Chnuti Haroldo et Hardechnuto a quibus etiam alter meus frater Ælfredus crudeliter occisus est solusque sicut Ioas occisionem Oðolie sic ego illorum crudelitatem euasi Tandem respectu misericordie dei post plures annos ego Eadwardus ad paternum regnum reaccessi et eo potitus sine ullo bellorum labore sicut amabilis deo Salomon tanta pace et rerum opulentia abundaui ut nullus antecedencium regum similis mei fuerit in gloria et diuitiis Sed gratia dei non me ut assolet ex opulencia superbia et contemptus inausit immo coepi recogitare cuius dono et auxilio ad regni culmen euasi quoniam Dei est regnum et cui uult dat illud et Quia mundus transit et concupiscentia eius qui autem totum se subdit deo feliciter regnat et perpetualiter diues est Itaque deliberaui ire ad limina sublimium apostolorum Petri et Pauli et ibi gracias agere pro collatis beneficiis et exorare ut eam pacem firmaret deus perpetuam mihi et posteris meis Preparaui ergo et dinumeraui expensas necessarias itineri et honorabilia dona que ferrem sanctis apostolis sed grauis super hac re moeror habebat optimates meos utpote memores malorum que sub aliis regibus pertulerant ne tanto domino et pio patre rege absente regnum nouiter sedatum aliqua turbaretur hostilitate et metuentes id quod et sanctus Ezechias ne si forte in uia aut egritudine aut alio incommodo deficerem hereditariis regibus carerent maxime quod nullum habebam filium Itaque communi habito consilio rogabant me ut ab hac intentione desisterem pollicentes se satisfacturos deo pro uoto meo tam in missarum et orationum oblatione quam in elemosinarum larga distributione Sed cum obnixe contradicerem tandem utrisque placuit ut mitterentur legati duo ab utraque parte Ealdredus et Heremannus episcopi et abbates Wulfricus et Ælfwinus qui apostolico meam uoluntatem et uotum et illorum petitionem indicarent et secundum eius sententiam quam mihi mandaret promisi me omnino facturum Factum est ergo quod uoluimus et uenientes Romam legati nostri ex uoluntate dei inuenerunt collectam synodum in eadem urbe Cumque exposuissent meam uoluntatem et suam petitionem coram CCL episcopis et alia multitudine sanctorum patrum tunc apostolicus ex consultu sancte synodi hanc epistolam mihi scripsit Leo episcopus seruus seruorum dei dilecto filio Eaduuardo Anglorum regi salutem et apostolicam benedictionem Quoniam uoluntatem tuam laudabilem et deo gratam agnouimus gratias agimus ei per quem reges regnant et principes iusta decernunt Sed quia prope est dominus in omni loco omnibus inuocantibus eum in ueritate et sancti apostoli cum suo capite coniuncti unus spiritus sunt et pias preces equaliter audiunt et quia constat periclitari regionem Anglicam ex tua discessione qui freno iustitie sediciosos eius motus cohibes ex auctoritate dei et sanctorum apostolorum et sancte synodi absoluimus te a peccato illius uoti pro quo dei offensam times et ab omnibus negligentiis et iniquitatibus tuis ea nimirum potestate usi quam dominus in beato Petro concessit nobis dicens Quecunque solueritis super terram soluta erunt et in coelis Deinde precipimus tibi sub nomine sancte obedientie et poenitentie ut expensas quas ad iter istud paraueras pauperibus eroges et coenobium monachorum in honore sancti Petri apostolorum principis aut nouum construas aut uetustum emendes et augeas et sufficientiam uictualium fratribus de tuis redditibus constituas quatinus dum illi assidue inibi deum laudauerint et sanctis augeatur gloria et tibi indulgentia Cui loco quicquid contuleris uel collatum est uel conferetur ut ratum sit apostolica auctoritate precipimus et ut semper habitatio monachorum sit et nulli laice persone nisi regi subdatur et quecunque priuilegia inibi instituere uolueris ad honorem dei pertinentia concedimus et robustissima auctoritate confirmamus et infractores eorum eterna maledictione damnamus Hec et alia apostolici mandata cum referrent nobis legati interea reuelauit beatus Petrus cuidam probabilis uite monacho incluso nomine Wlfsino uoluntatem suam esse ut restruerem locum qui dicitur Westmonasterium quod a tempore sancti Augustini primi Anglorum episcopi institutum multaque ueterum regum munificientia honoratum propter uetustatem et frequentes bellorum tumultus pene uidebatur destructum Cumque hanc uisionem mihi meisque retulisset et apostolice litere equalia precepta detulissent contuli uoluntatem meam cum uoluntate dei et cum tocius regni electione dedidi me ad restructionem eiusdem loci Itaque decimari precepi omnem substantiam meam tam in auro et argento quam in pecudibus et omni genere possessionum et destruens ueterem nouam a fundamentis basilicam construxi et constructam dedicari feci v kalendarum Ianuarii in qua collocaui ipsa die reliquias quas Martinus papa et Leo qui eum consecrauit dederunt Ælfredo regi et quas ipse a Carlomanno rege Francorum dari sibi impetrauit cuius filiam pater eius Æðelwlfus rex post mortem prime coniugis duxerat uxorem queque ab ipso ad successorem eius Æðelstanum deinde ad Eadgarum ad ultimum ad nos peruenerunt scilicet duas partes crucis domini et partem unius claui partemque tunice eius inconsutilis et de uestimentis sancte Marie et reliquias apostolorum Petri et Pauli Andree Bartholomei Barnabe et aliorum plurimorum sanctorum et quinque capsas aliis sanctorum reliquiis plenas et statui ut quicunque reus maiestatis regie uel cuiuslibet alterius offense ad locum in quo pausant iste reliquie confugerit eius rei et membrorum ac uite impunitatem consequatur Eodem die renouaui confirmaui et emendaui priuilegia que famosissimus auus meus Eadgarus patruusque meus deo amabilis rex et martyr gloriosus Eaduuardus eiusdem Eadgari filius et sanctissimus pater Dunstanus Cantuariensis archiepiscopus ac piissimus rex Æðelredus pater meus illi loco contulerunt meam quoque auctoritatem adieci augmentans decreta utilia admonitione uenerabilium archiepiscoporum Stigandi et Ealdredi et aliorum optimatum meorum uidelicet ut ille locus in perpetuum ab omni seculari seruitio sit liber et secundum beati Benedicti traditionem post obitum abbatis ex eadem congregatione eligatur alter qui dignus sit aliorsum uero nullus nisi culpis promerentibus inibi inueniri nequiuerit qui dignus sit tali officio fungi quod si euenerit quod absit potestatem habeant de alio noto et familiari loco abbatem eligendi cuius uita sapientia et religione clarescat laicorum autem uel clericorum nemo ipsius loci dominium usurpare presumat Possessiones uero que ibi a quibuscunque donate sunt non abbas nec alia quelibet persona licentiam habeat uendendi uel extraneis dandi sed regum munimine deinceps locus ipse teneatur ipseque abbas regi soli seruiens commissum sibi gregem spirituali et temporali pastu abundanter foueat Concessi etiam et confirmaui donationes que ab eisdem regibus ante me donate sunt hoc est circa ipsum monasterium xvii hidas et dimidiam in Heandune xx in Heamstede v in Greneford xii et unam uirgam in Hanewelle viii in Scepertune viii in Sunnabyri vii in Ealdenham x in Deccewyrðe iiii et unam uirgam in Wattune iiii et dimidiam in Holewelle vi et dimidiam in Hamme ii in Wintune iiii in Kynleuedene v in Fentune iiii in Mordune x in Æwelle ii in Pereham vii in Collingtune iii in Cillingtune iiii necnon et illas quas optimates mei meo tempore addiderunt scilicet Leofcild Mulesham cum omnibus ad se pertinentibus Ægelricus Kylewendun cum omnibus ad se pertinentibus Wlfwinus Mapulderstede cum omnibus ad se pertinentibus Guðmundus Kynleuedene et Ræine et Læcedune cum omnibus ad se pertinentibus Ælfricus Wænstede cum omnibus ad se pertinentibus Atsere Swerte Lygetun cum omnibus ad se pertinentibus Ingulf Paclesham cum omnibus ad se pertinentibus Atsere Leosne cum omnibus ad se pertinentibus Tostig Cleigate cum omnibus ad se pertinentibus Ælfwine Gottune Ægete cum omnibus ad se pertinentibus Wlstanus Deneham cum omnibus ad se pertinentibus Siwardus dimidiam hydam in Agmodesham et unam in Weodune Leofsi de Lundonia ii hydas et dimidiam in Wurmelea Postremo ego ipse pro spe retributionis eterne et pro remissione delictorum meorum et pro animabus patris mei et matris mee et omnium parentum meorum ad laudem omnipotentis dei posui in dotalicium et in perpetuam hereditatem super altare uaria ornamentorum genera quibus ecclesie seruiretur uel in quotidianis uel solemnibus ministeriis et ad usus fratrum inibi deo seruientium de meo iure quod mihi soli competebat absque ullius reclamatione uel contradictione ista inprimis Langtun cum omnibus ad se pertinentibus Gihcslewe cum omnibus ad se pertinentibus Stana cum omnibus ad se pertinentibus Windlesoran cum omnibus ad se pertinentibus Huuæthampstede cum omnibus ad se pertinentibus Stichenæce cum omnibus ad se pertinentibus Æscewelle cum omnibus ad se pertinentibus Dene cum omnibus ad se pertinentibus Suðburhte cum omnibus ad se pertinentibus Pertun cum omnibus ad se pertinentibus Roteland cum omnibus ad se pertinentibus post mortem Eadgiðe regine coniugis mee Perscoran cum omnibus ad se pertinentibus Deorhyrste cum omnibus ad se pertinentibus Relaxaui igitur istis et omnibus supranominatis terris consuetudines omnes et exactiones regalium et episcopalium ministrorum sicut antecessores mei reges prius fecerunt ut nullis grauentur oneribus expeditionem nec pontium uel castrorum restructione nec furis apprehensione Et omnia que ad locum ipsum pertinent sint omnino libera celle ecclesie cimiteria terre pascua silue uenationes aque piscationes cum redditibus seruitiis debitis oblationibus luminaribus decimis donariis censu morthidis legibus consuetudinibus causarum discussionibus emendationibus siue ecclesiasticis siue secularibus et omnibus quecunque scriptis et testimonio bonorum hominum rememorari potuerunt que a regibus concessa uel concedenda sunt ut nullus ex his subtrahere uel diminuere aut disperdere qualibet occasione iudicio uel potestate presumat Donaui etiam religioso abbati Eadwino qui tunc illi loco pre erat et omnibus futuris post eum ibidem abbatibus in tota possessione monasterii sacam et socam theloneumque suum in terra et in aqua et consuetudinem que dicitur teames latrones latronumque captiones uel emissiones et pacis fracturam et pugnam in domo factam et domus inuasionem et omnes assultus in suo iure in uia et extra in festo et extra in urbe et extra et omnes leges et consuetudines tam plene et tam libere sicut eas habebam in manu mea Et ut omnia concludam nullus succedentium regum per uim aut per consuetudinem pastum ab eorum possessionibus exigat sed omnimodam libertatem perpetualiter habeant Post hanc donationem excommunicauerunt omnes episcopi et abbates tocius Anglie et monachi ac clerici secundum apostolici Leonis preceptum eos qui hoc constitutum infringerent uel infringi permitterent quantum in ipsis esset Si quis uero hanc nostram donationem augere et amplificare uoluerit augeat deus dies eius prosperos hic et in futuro si autem euenerit ut aliquis aut regum succedentium uel alicuius persone homo quod non optamus diabolica temeritate fuerit elatus uel seductus quatenus hoc nostrum statutum infringere uel minuere aut in aliud mutare uelit sciat se perpetuo anathemate damnatum nisi tamen digna satisfactione emendauerit sin autem emendatione fuerit indignus ipse quidem cum Iuda traditore gehenne ignibus cremabitur Sed hec carta nichilominus in sua libertate permanebit quamdiu Christiani nominis timor et amor hac nostra gente perseuerauerit Ad ultimum cartam istam conscribi et sigillari iussi et ipse manu mea signum sancte crucis impressi et idoneos testes annotari precepi Ad corroborandam itaque propriam donationis libertatem Ego Eadwardus domino largiente Anglorum rex signum uenerande crucis impressi + Ego Eadgiða regina huic donationi regis consentiens subscripsi + Ego Stigandus archiepiscopus consensi et subscripsi + Ego Ealdredus archiepiscopus consensi et subscripsi + Ego Walterus episcopus consensi et subscripsi + Ego Leofricus episcopus consensi et subscripsi + Ego Willielmus episcopus consensi et subscripsi + Ego Heremannus episcopus consensi et subscripsi + Ego Wulstanus episcopus consensi et subscripsi + Ego Siwardus episcopus consensi et subscripsi + Ego Wulfwinus episcopus consensi et subscripsi + Ego Giso episcopus consensi et subscripsi + Ego Ælfwinus abbas consensi et subscripsi + Ego Leofricus abbas consensi et subscripsi + Ego Eadwinus abbas consensi et subscripsi + Ego Ægelsius abbas consensi et subscripsi + Ego Wulfwoldus abbas + Ego Reinbaldus cancellarius + Ego Ægelwinus abbas consensi et subscripsi + Ego Baldwinus abbas consensi et subscripsi + Ego Leofwinus dux + Ego Gyrð dux + Ego Haroldus dux + Ego Eadwinus dux + Ego Raulfus minister + Ego Rotbertus minister + Ego Æsgarus minister + Ego Eadnoðus minister + Ego Bondius minister + Ego Wigodus minister + Ægelnoðus + Wulfricus + Siwardus + Godricus + Acta apud Westmonasterium v kalendarum Ianuarii die sanctorum innocentiam anno dominice incarnationis mlxvi indictione tertia anno regni serenissimi Eaduuardi regis uigesimo quintodate Swiðgarus notarius ad uicem Reinbaldi regie dignitatis cancellarii hanc cartam scripsi et subscripsi in dei nomine feliciter Amen