Charter Document - 04650002
| Charter Number: | 04650002 |
|---|---|
| Cartulary Title: | Charters of Ramsey |
| Charter Language: | Latin |
| Charter Origin: | Royal |
| Charter Type(s): | Privilege |
| Date: | 0974 |
| Date type: | Internal, A.D., Calendar |
| Resource Link(s): |
Diplomatics Annotated (brat) Anglo Saxon Charters (S 798) British Library - Add Ch 33686 (f1r) eSawyer (S 798) |
Charter:
Px Rege Regum et domino dominancium in eternum et ultra omnipotententer ubique regnante summaque et ineffabili sua clemencia universa celestium et terrestrium ac infernorum agmina moderante cujus est largiflua bonitas semper ab omnibus laudanda omnique laude preferenda qui nullo bonitatis termino valet concludi in seculorum secula utpote quia idem Deus ipse sit sue proprie bonitatis bonitas distribuens gratis non tantum dignis verum eciam indignis participium sue bonitatis Est quippe Rex Regum et dominus dominancium omniumque subsistencium visibilium et invisibilium creator et sue creacionis discretissimus dispositor attingens a fine usque ad finem suaviterque disponens omnem creaturam uti competit ejus divine dominacioni Gloriatur quippe in sanctis suis glorificari quatinus illorum meritis glorificantes opituletur Quosdam itidem libero arbitrio quibusdam preficit dignitate et opibus diversis quibus rursum mandat ut ipsi sua sufficiencia et bonorum habundancia illorum debeant relevare et sustentare inopiam qui minus secularibus habundant negociis ut pro hoc majori mercede possint ab eo donari Cunctis nempe luce clarius patescit mortalibus quia crebrescentibus huius mundi perturbacionibus jamjam nunc finis seculi magnaque et tremenda dies judicii appropinquare cernitur sicut tuba intonat evangelica ita fideles quoque premonendo Videte ficulneam et omnes arbores cum producunt jam ex se fructum scitis quoniam prope est estas Ita et vos cum videritis hec fieri scitote quia prope est regnum Dei His ergo et aliis preplurimis huiuscemodi oraculis corde attactus ego Eadgarus per magnam omnipotentis Dei misericordiam tocius Anglorum regni solio sublimatus infima queque et transitoria quasi peripsima quisquiliarum abiciens et superna ad instar preciosorum monilium eligens omnibus post me futuris regibus archiepiscopis episcopis abbatibus comitibus vicecomitibus centenariis ceterisque sancte ecclesie filiis innotesco quod quidam vir dilectissimus michi necnon et propinquitatis consanguinitate conexus instigante divine clemencie gratia benivolo meo gratantique consensu ac licencia in insulam que nuncupativo usu ab incolentibus Rameseie promulgatur in honore beate Dei genitricis ac perpetue virginis Marie sanctique Benedicti omniumque sanctarum virginum ad nanciscendam Olimpice felicitatem amenitatis arcisterium construxit Ailwinus Ealdorman nomine Previdens itaque incertum futurorum temporum statum omnibus posteris succedentibus scire profuturum decrevi quale omni Angligene nacioni Christi alumpnis gratia operante miraculum emicuit sicut non incerta relacione quorumdam episcoporum meorum immo et ipsius Ailwini didici Igitur diuturno ac laborioso cruciatu detestande podagre pedum suorum predictus illustris vir Ailwinus multis laboraverat annis usque quo ei nox affuit salutifera in qua piscator quidam ipsius Ailwini qui Wulfgeat proprio appellatur onomate cum carinula et asseclis suis linaque aquam relacione Anglica Ramesmere nuncupatur ingressus est piscem videlicet ad usum domini sui Ailwini predicti usu consuetudinario gratia conquirendi Prefatus vero piscator utpote noverat velle domini sui sedulo anquirens lina sua huc et illuc dextrorsum ac sinistrorum proiciendo spe seductus incerta aliquid capere nitebatur piscando Sed ille vel sterilitate aque vel predestinacione summi tonantis frustra laborans immo quia summi tonantis immo quoniam fessus extitit algena piscarioque labore biliosus satis soporatus est Cui sanctus resplenduit sic fando Benedictus Aurora spargente polum tuum eiciendo tragum multitudini copiose voti compos obviabis piscium Captorum itaque majorem piscium quem soliculi istius soli hacaed proprio nuncupant vocabulo Ailwino domino tuo nostra ex parte mane ne pigriteris offerre dicens ei mente benivola meam donacionem ut suscipiat atque pie matri misericordie semper virgini Marie et michi omnibusque sanctis virginibus in hac insula habitaculum ex suarum sufficiencia copiarum bonorumque habundancia diligenter construat Vt ei igitur hec omnia per ordinem innotescas exhortor sermonem eciam addens sermoni quatinus diligencius explorando scrutetur in tellure predicta quomodo in caricis noctu fessa terre sua incumbant animalia At ubi sulcando taurum pede terram concernet fodere ibidem proculdubio xenodochii sciat se aram erigere debere Unde igitur a nexu noxie pedum podagre solutus scelerum suorum in vita hac practica veniam optineat necnon in theorica fauste obtemperacionis recompensacione perfruatur cum gloria Et ut igitur mente perspicaciori et fide constanciori meis hiis credat aforismis hunc tuum tibi exteriorem incurvo digitum quem et ipse signi cercioris indagacione tibi erigat reparandum Predictus namque piscator didascalus hiis auditis evigilans orientem versus sedulus aspiciens lucisque diei spiculum ab ultimis dum vidit egredi finibus terrarum in aquam tragum suum citatim laxabat et sicut sanctus predixerat pisces quasi disceptando copie per cuneos occurrebant viris Qui vero piscibus refertum ad terram trahentes tragum majoremque captorum eligentes piscium ad doma sui domini scilicet Ailwini festine ascendit codrus eorum quem supra vobis nomine designavi virum ex parteque sancti Benedicti in cistella piscem detulit eique omnes sibi dictos in somnis sancti pariter protulit aforismos digitumque suum a sancto limatum ei ut erigat obnixe precatur Quod mente studiosius concipiens Ailwinus digitum viri herentemque extendit erigendo piscemque comiter suscipiens adprime matri domini nostri Jhesu Christi et sancto Benedicto tal[ibus] mandatis decoratus prerogativis grates dedit benedicendo Itaque surgens vir insignis festinus jubet sibi mannum parari quatinus eat in insulam quomodoque jaceant sua animalia bonus utpote catascopus seu preceptum est exploret Mira res ubi vir predictus insulam est in[gressus] ac terre pedibus marginem calcando tetigit ab intractabili statim et gemino morbo nutu Dei funditus liberatus est animaliaque sua in modum crucis taurum vero in medio eorum jacere perspexit Et sicut quondam sancto Clementi agnus pede dextro locu[m fontis sic isti viro terram pede] sonoris ictibus percuciendo taurus locum mense futuri arcisterii significavit divinitus Quapropter prefatus Ailwinus sedulo Deum laudans confestim truncatis lignis compaginatoribus lignorum ecclesiam citatim pulchro accitari opere precepit ac deinde ut superius dictum est composici[onis scem]ate pulcro lapideum future congregacionis monachorum construxit cenobium Denique revoluto quinquennio diebusque duodeviginti precibus venerabilium amicorum meorum Dunstani Dorobernensis et Oswoldi Eboracensis Archiepiscoporum eandem ecclesiam in honore beate virginis Marie sanctorumque predictorum VI Idus Novembris anno ab incarnacione domini DCCCCLXXIIII indictione II solempniter ut decebat dedicari concessi Eodem vero anno in natali dominico cum omnes majores tocius regni mei tam ecclesiastice persone quam seculares ad me celebrande mecum festivitatis gratia convenissent a predictis amicissimis meis archiepiscopis itidem rogatus omnes donationes terrarum vel possessionum quas vel idem Ailwinus vel quecunque alie persone in dotalicium eidem ecclesie et jus hereditatis perseverabile ad victuale subsidium monachorum perpetualiter Christo jugi servicio famulancium indulserant dando et concedendo hoc regie majestatis mee privilegio coram tota curia mea corroboravi Et tam ipsas donaciones quam nomina donatorum literis meis ad future posteritatis noticiam exprimere curavi Hoc est primitus dona ipsius Ealdormanni scilicet insulam in qua sedet xenodochium predictum cum omnibus sibi pertinentibus pratis pascuis campis paludibus silvarumque densitatibus Deinde rus illud quod Upwude nominatur cum Ræflea berewico suo Hæmmingeforde Saltreche Styneclea Brynintune Westune Hillingeiæ Walsocne cum omnibus ad easdem villas pertinentibus et in Welles XX ti homines piscatores LX ta miliaria anguillarum singulis annis debentes ad usum fratrum predictorum Wulfeva uxor ejus Brancestre cum omnibus sibi pertinentibus Dunstanus archiepiscopus Dorobernensis Weardebusc cum omnibus sibi pertinentibus Oswoldus archiepiscopus Eboracensis Kyngestune id est Wicstone cum Ræflea et Byrig berewicis suis omnibusque sibi pertinentibus Eþelstan Mannessune Slepe et Cæateric et unam mansionem de Eleswurthe scilicet orientalem cum omnibus sibi pertinentibus Elfwolde frater Ailwini prescripti Hohtune Wittune Ripptune Esintune et Biþerne cum omnibus sibi pertinentibus Brihtnod Ealdorman Hwiccingtune et Isham cum omnibus sibi pertinentibus Liuid vidua Greflea Dilingtune Stoctune et Gillinge cum omnibus sibi pertinentibus Hæc itaque rura ut supradixi ad adipiscendam melliflue dulcedinis Dei misericordiam et pro stabilitate et pace regni mei libenti animo in dote perseverabili annui cum ecclesiis cum terris cultis et incultis exitibus atque redditibus viis et inviis segetibus silvis brueriique densitatibus secundum antiquos diu servatos confinium terminos in pratis pascuis aquis aquarumve decursibus paludibus piscacionibus piscariis mariscis molendinorumve rotacionibus et teloniis ad se pertinentibus et cum omni utilitate que inde poterit omni tempore provenire et cum omnibus per circuitum terminis et metis suis ab omni regia accione et angaria vel a qualibet humane servitutis subaccione liberrima lege libertate consuetudine tam bene et tam plene sicut ea sub mei juris dominio suffragatore Deo melius ac liberius prekaraxati nobilissimi possederunt antropi favore consultu atque consensu primatum et optimatum meorum prenominate ecclesie firmiter perpetim habenda concessi et confirmavi Insuper ut hoc donacionis mee decretum fixiori firmitate ac stabilitate perduret presentis pagine privilegio decerno et statuo ut sint libera et expedita tam prædicta territoria ibidem jam data quam ea que a fidelibus deinceps sunt danda ab omni angaria construccionis pontis arcisve restauracionis et ab omnibus secularibus serviciis et operibus ita ut nullus unquam regum vel episcoporum seu principum procuratorum sive exactorum aut subjectorum ab illis pastum exigat nec aliquid requirat nec opera vel tributa aut expediciones ad se trahat ab eis set omnia sint eis concessa quecunque superius antedicta prenotantur Preterea ex consultu et admonicione venerabilium amicorum meorum Dunstani Dorobernensis et Oswoldi Eboracensis archiepiscoporum augmentando decreta utilia statui ut quicumque reus majestatis regie vel cujuslibet alterius offense ad locum illum confugerit ejus rei et membrorum ac vite inpunitatem consequatur semperque sit habitacio monachorum ac secundum beati Benedicti tradicionem post obitum abbatis ex eadem congregacione eligatur alter qui dignus sit Aliorsum vero nullus nisi quod absit inibi inveniri nequiverit qui dignus sit tali officio fungi Quod si evenerit potestatem habeant de alio noto familiari loco abbatem eligendi cujus vita sapiencia clarescat et religione Laicorum vel clericorum nemo ipsius loci dominium usurpari presumat Possessiones vero que ibi a quibuscunque donate sunt non abbas non alia quelibet persona licenciam habeat vendendi vel extraneis dandi set regum munimine deinceps locus ipse tueatur ipseque abbas regi soli serviens spirituali et temporali commissum sibi gregem pastu diligenter foveat Liceatque ipsi congregacioni quod sibi per rectam delegacionem collatum est perpetim possidere et pro stabilitate regni mei jugiter exorare Post huius itaque privilegii donacionem excommunicaverunt omnes episcopi abbates ac presbiteri qui in plurima memerositate eodem die affuerunt eos qui hoc constitutum infringerent vel infringi permitterent quantum in ipsis essent Et ut hec auctoritas meis et futuris temporibus circa ipsum sanctum locum perenniter firma et inviolata permaneat vel per omnia tempora illesa custodiatur atque conservetur et ab omnibus optimatibus meis et judicibus privatis et publicis melius ac cercius credatur manus mee subscripcionibus hanc cartulam V kalendas Januarii decrevi roborare et de sigillo meo jussi sigillare Signum Ædgari incliti et serenissimi Anglorum imperatoris + Signum Æadwardi ejusdem regis filii + Signum Æþælredi fratris ejus + Ego Dunstanus Dorobernensis sedis archiepiscopus confirmavi + Ego Oswoldus Eboracensis ecclesie archipresul corroboravi + Ego Ælfstanus Lundonie episcopus consolidavi + Ego Aþelwoldus presul Wintoniensis commodum duxi + Ego Ælfnothus Dorccensis ecclesie episcopus conclusi + Ego Ælfstanus Rofensis episcopius consigillavi + Ego Ælfgarus Wiltuniensis episcopus amen dixi + Ego Æscwius abbas + Ego Osgar abbas + Ego Ælfricus abbas + Ego Æþelgar abbas + Ego Ælfeah abbas + Ego Flodbriht abbas + Ego Germanus abbas + Ego Ailwinus ældorman hoc meum desiderium ad perfectum Deo suffragatore usque perduxi + Ego Ælfwold dux + Ego Eþelstan dux + Ego Ælfere dux + Ego Oslac dux + Ego Brihtnoþ dux + Ego Æþelweard dux + Ego Wulstan presbiter + Ego Leoffa presbiter + Ego Þured presbiter + Ego Sideman presbiter + Ego Wulfhere presbiter + Ego Æþelfsi presbiter cum supradictis et aliis quamplurimis presbiteris infractores huius firmitatis excommunicavi
Markups
Diplomatics Markup:
Pxinvocatio Rege Regum et domino dominancium in eternum et ultra omnipotententer ubique regnante summaque et ineffabili sua clemencia universa celestium et terrestrium ac infernorum agmina moderante cujus est largiflua bonitas semper ab omnibus laudanda omnique laude preferenda qui nullo bonitatis termino valet concludi in seculorum secula utpote quia idem Deus ipse sit sue proprie bonitatis bonitas distribuens gratis non tantum dignis verum eciam indignis participium sue bonitatis Est quippe Rex Regum et dominus dominancium omniumque subsistencium visibilium et invisibilium creator et sue creacionis discretissimus dispositor attingens a fine usque ad finem suaviterque disponens omnem creaturam uti competit ejus divine dominacioni Gloriatur quippe in sanctis suis glorificari quatinus illorum meritis glorificantes opituletur Quosdam itidem libero arbitrio quibusdam preficit dignitate et opibus diversis quibus rursum mandat ut ipsi sua sufficiencia et bonorum habundancia illorum debeant relevare et sustentare inopiam qui minus secularibus habundant negociis ut pro hoc majori mercede possint ab eo donari Cunctis nempe luce clarius patescit mortalibus quia crebrescentibus huius mundi perturbacionibus jamjam nunc finis seculi magnaque et tremenda dies judicii appropinquare cernitur sicut tuba intonat evangelica ita fideles quoque premonendo Videte ficulneam et omnes arbores cum producunt jam ex se fructum scitis quoniam prope est estas Ita et vos cum videritis hec fieri scitote quia prope est regnum Deiarenga His ergo et aliis preplurimis huiuscemodi oraculis corde attactuswords of disposition standard ego Eadgarus per magnam omnipotentis Dei misericordiam tocius Anglorum regni solio sublimatuswords of disposition particulars infima queque et transitoria quasi peripsima quisquiliarum abiciens et superna ad instar preciosorum monilium eligens omnibus post me futuris regibus archiepiscopis episcopis abbatibus comitibus vicecomitibus centenariis ceterisque sancte ecclesie filiis innotesco quodnotification quidam vir dilectissimus michi necnon et propinquitatis consanguinitate conexus instigante divine clemencie gratia benivolo meo gratantique consensu ac licencia in insulam que nuncupativo usu ab incolentibus Rameseie promulgatur in honore beate Dei genitricis ac perpetue virginis Marie sanctique Benedicti omniumque sanctarum virginum ad nanciscendam Olimpice felicitatem amenitatis arcisterium construxit Ailwinus Ealdorman nomine Previdens itaque incertum futurorum temporum statum omnibus posteris succedentibus scire profuturum decrevi quale omni Angligene nacioni Christi alumpnis gratia operante miraculum emicuit sicut non incerta relacione quorumdam episcoporum meorum immo et ipsius Ailwini didici Igitur diuturno ac laborioso cruciatu detestande podagre pedum suorum predictus illustris vir Ailwinus multis laboraverat annis usque quo ei nox affuit salutifera in qua piscator quidam ipsius Ailwini qui Wulfgeat proprio appellatur onomate cum carinula et asseclis suis linaque aquam relacione Anglica Ramesmere nuncupatur ingressus est piscem videlicet ad usum domini sui Ailwini predicti usu consuetudinario gratia conquirendi Prefatus vero piscator utpote noverat velle domini sui sedulo anquirens lina sua huc et illuc dextrorsum ac sinistrorum proiciendo spe seductus incerta aliquid capere nitebatur piscando Sed ille vel sterilitate aque vel predestinacione summi tonantis frustra laborans immo quia summi tonantis immo quoniam fessus extitit algena piscarioque labore biliosus satis soporatus est Cui sanctus resplenduit sic fando Benedictus Aurora spargente polum tuum eiciendo tragum multitudini copiose voti compos obviabis piscium Captorum itaque majorem piscium quem soliculi istius soli hacaed proprio nuncupant vocabulo Ailwino domino tuo nostra ex parte mane ne pigriteris offerre dicens ei mente benivola meam donacionem ut suscipiat atque pie matri misericordie semper virgini Marie et michi omnibusque sanctis virginibus in hac insula habitaculum ex suarum sufficiencia copiarum bonorumque habundancia diligenter construat Vt ei igitur hec omnia per ordinem innotescas exhortor sermonem eciam addens sermoni quatinus diligencius explorando scrutetur in tellure predicta quomodo in caricis noctu fessa terre sua incumbant animalia At ubi sulcando taurum pede terram concernet fodere ibidem proculdubio xenodochii sciat se aram erigere debere Unde igitur a nexu noxie pedum podagre solutus scelerum suorum in vita hac practica veniam optineat necnon in theorica fauste obtemperacionis recompensacione perfruatur cum gloria Et ut igitur mente perspicaciori et fide constanciori meis hiis credat aforismis hunc tuum tibi exteriorem incurvo digitum quem et ipse signi cercioris indagacione tibi erigat reparandum Predictus namque piscator didascalus hiis auditis evigilans orientem versus sedulus aspiciens lucisque diei spiculum ab ultimis dum vidit egredi finibus terrarum in aquam tragum suum citatim laxabat et sicut sanctus predixerat pisces quasi disceptando copie per cuneos occurrebant viris Qui vero piscibus refertum ad terram trahentes tragum majoremque captorum eligentes piscium ad doma sui domini scilicet Ailwini festine ascendit codrus eorum quem supra vobis nomine designavi virum ex parteque sancti Benedicti in cistella piscem detulit eique omnes sibi dictos in somnis sancti pariter protulit aforismos digitumque suum a sancto limatum ei ut erigat obnixe precatur Quod mente studiosius concipiens Ailwinus digitum viri herentemque extendit erigendo piscemque comiter suscipiens adprime matri domini nostri Jhesu Christi et sancto Benedicto tal[ibus] mandatis decoratus prerogativis grates dedit benedicendo Itaque surgens vir insignis festinus jubet sibi mannum parari quatinus eat in insulam quomodoque jaceant sua animalia bonus utpote catascopus seu preceptum est exploret Mira res ubi vir predictus insulam est in[gressus] ac terre pedibus marginem calcando tetigit ab intractabili statim et gemino morbo nutu Dei funditus liberatus est animaliaque sua in modum crucis taurum vero in medio eorum jacere perspexit Et sicut quondam sancto Clementi agnus pede dextro locu[m fontis sic isti viro terram pede] sonoris ictibus percuciendo taurus locum mense futuri arcisterii significavit divinitus Quapropter prefatus Ailwinus sedulo Deum laudans confestim truncatis lignis compaginatoribus lignorum ecclesiam citatim pulchro accitari opere precepit ac deinde ut superius dictum est composici[onis scem]ate pulcro lapideum future congregacionis monachorum construxit cenobium Denique revoluto quinquennio diebusque duodeviginti precibus venerabilium amicorum meorum Dunstani Dorobernensis et Oswoldi Eboracensis Archiepiscoporum eandem ecclesiam in honore beate virginis Marie sanctorumque predictorumnarration VI Idus Novembrisdate clause particulars anno ab incarnacione dominidate clause standard DCCCCLXXIIIIdate clause particulars indictionedate clause standard IIdate clause particulars solempniter ut decebat dedicari concessiwords of disposition standard Eodem vero anno in natali dominico cum omnes majores tocius regni mei tam ecclesiastice persone quam seculares ad me celebrande mecum festivitatis gratia convenissentwords of disposition standard a predictis amicissimis meis archiepiscopis itidem rogatuspro salute clause omnes donationes terrarum vel possessionum quas vel idem Ailwinus vel quecunque alie persone in dotalicium eidem ecclesie et jus hereditatis perseverabile ad victuale subsidium monachorum perpetualiter Christo jugi servicio famulancium indulserantobject of conveyance particulars dando et concedendo hoc regie majestatis mee privilegio coram tota curia mea corroboraviwords of disposition standard Et tam ipsas donaciones quam nomina donatorum literis meis ad future posteritatis noticiam exprimere curavi Hoc est primitus dona ipsius Ealdormanni scilicet insulam in qua sedet xenodochium predictum cum omnibus sibi pertinentibus pratis pascuis campis paludibus silvarumque densitatibus Deinde rus illud quod Upwude nominatur cum Ræflea berewico suo Hæmmingeforde Saltreche Styneclea Brynintune Westune Hillingeiæ Walsocne cum omnibus ad easdem villas pertinentibus et in Welles XX ti homines piscatores LX ta miliaria anguillarum singulis annis debentes ad usum fratrum predictorum Wulfeva uxor ejus Brancestre cum omnibus sibi pertinentibus Dunstanus archiepiscopus Dorobernensis Weardebusc cum omnibus sibi pertinentibus Oswoldus archiepiscopus Eboracensis Kyngestune id est Wicstone cum Ræflea et Byrig berewicis suis omnibusque sibi pertinentibus Eþelstan Mannessune Slepe et Cæateric et unam mansionem de Eleswurthe scilicet orientalem cum omnibus sibi pertinentibus Elfwolde frater Ailwini prescripti Hohtune Wittune Ripptune Esintune et Biþerne cum omnibus sibi pertinentibus Brihtnod Ealdorman Hwiccingtune et Isham cum omnibus sibi pertinentibus Liuid vidua Greflea Dilingtune Stoctune et Gillinge cum omnibus sibi pertinentibus Hæc itaque rura ut supradixi ad adipiscendam melliflue dulcedinis Dei misericordiam et pro stabilitate et pace regni mei libenti animo in dote perseverabili annui cum ecclesiis cum terris cultis et incultis exitibus atque redditibus viis et inviis segetibus silvis brueriique densitatibus secundum antiquos diu servatos confinium terminos in pratis pascuis aquis aquarumve decursibus paludibus piscacionibus piscariis mariscis molendinorumve rotacionibus et teloniis ad se pertinentibus et cum omni utilitate que inde poterit omni tempore provenire et cum omnibus per circuitum terminis et metis suis ab omni regia accione et angaria vel a qualibet humane servitutis subaccione liberrima lege libertate consuetudine tam bene et tam plene sicut ea sub mei juris dominio suffragatore Deo melius ac liberius prekaraxati nobilissimi possederunt antropi favore consultuobject of conveyance particulars atque consensu primatum et optimatum meorumconsent clause prenominate ecclesiegrantee standard firmiter perpetim habenda concessi et confirmaviwords of disposition standard Insuper ut hoc donacionis mee decretum fixiori firmitate ac stabilitate perduret presentis pagine privilegio decerno et statuo ut sint libera et expedita tam prædicta territoria ibidem jam data quam ea que a fidelibus deinceps sunt danda ab omni angaria construccionis pontis arcisve restauracionis et ab omnibus secularibus serviciis et operibus ita ut nullus unquam regum vel episcoporum seu principum procuratorum sive exactorum aut subjectorum ab illis pastum exigat nec aliquid requirat nec opera vel tributa aut expediciones ad se trahat ab eis set omnia sint eis concessa quecunque superius antedicta prenotanturexemption Preterea ex consultu et admonicione venerabilium amicorum meorum Dunstani Dorobernensis et Oswoldi Eboracensis archiepiscoporum augmentando decreta utilia statui ut quicumque reus majestatis regie vel cujuslibet alterius offense ad locum illum confugerit ejus rei et membrorum ac vite inpunitatem consequatur semperque sit habitacio monachorum ac secundum beati Benedicti tradicionem post obitum abbatis ex eadem congregacione eligatur alter qui dignus sit Aliorsum vero nullus nisi quod absit inibi inveniri nequiverit qui dignus sit tali officio fungi Quod si evenerit potestatem habeant de alio noto familiari loco abbatem eligendi cujus vita sapiencia clarescat et religione Laicorum vel clericorum nemo ipsius loci dominium usurpari presumat Possessiones vero que ibi a quibuscunque donate sunt non abbas non alia quelibet persona licenciam habeat vendendi vel extraneis dandi set regum munimine deinceps locus ipse tueatur ipseque abbas regi soli serviens spirituali et temporali commissum sibi gregem pastu diligenter foveat Liceatque ipsi congregacioni quod sibi per rectam delegacionem collatum est perpetim possidere et pro stabilitate regni mei jugiter exorarehabendum clause standard Post huius itaque privilegii donacionem excommunicaverunt omnes episcopi abbates ac presbiteri qui in plurima memerositate eodem die affuerunt eos qui hoc constitutum infringerent vel infringi permitterent quantum in ipsis essentanathema Et ut hec auctoritas meis et futuris temporibus circa ipsum sanctum locum perenniter firma et inviolata permaneat vel per omnia tempora illesa custodiatur atque conservetur et ab omnibus optimatibus meis et judicibus privatis et publicis melius ac cercius credatur manus mee subscripcionibus hanc cartulamcorroboration Vdate clause particulars kalendasdate clause standard Januariidate clause particulars decrevi roborare et de sigillo meo jussi sigillarewitness clause standard Signumwitness clause standard Ædgari incliti et serenissimi Anglorum imperatoriswitness clause particulars + Signumwitness clause standard Æadwardi ejusdem regis filiiwitness clause particulars + Signumwitness clause standard Æþælredi fratris ejuswitness clause particulars +witness clause standard Ego Dunstanus Dorobernensis sedis archiepiscopuswitness clause particulars confirmavi +witness clause standard Ego Oswoldus Eboracensis ecclesie archipresulwitness clause particulars corroboravi +witness clause standard Ego Ælfstanus Lundonie episcopuswitness clause particulars consolidavi +witness clause standard Ego Aþelwoldus presul Wintoniensiswitness clause particulars commodum duxi +witness clause standard Ego Ælfnothus Dorccensis ecclesie episcopuswitness clause particulars conclusi +witness clause standard Ego Ælfstanus Rofensis episcopiuswitness clause particulars consigillavi +witness clause standard Ego Ælfgarus Wiltuniensis episcopuswitness clause particulars amen dixi +witness clause standard Ego Æscwius abbaswitness clause particulars +witness clause standard Ego Osgar abbaswitness clause particulars +witness clause standard Ego Ælfricus abbaswitness clause particulars +witness clause standard Ego Æþelgar abbaswitness clause particulars +witness clause standard Ego Ælfeah abbaswitness clause particulars +witness clause standard Ego Flodbriht abbaswitness clause particulars +witness clause standard Ego Germanus abbaswitness clause particulars +witness clause standard Ego Ailwinus ældormanwitness clause particulars hoc meum desiderium ad perfectum Deo suffragatore usque perduxi +witness clause standard Ego Ælfwold duxwitness clause particulars +witness clause standard Ego Eþelstan duxwitness clause particulars +witness clause standard Ego Ælfere duxwitness clause particulars +witness clause standard Ego Oslac duxwitness clause particulars +witness clause standard Ego Brihtnoþ duxwitness clause particulars +witness clause standard Ego Æþelweard duxwitness clause particulars +witness clause standard Ego Wulstan presbiterwitness clause particulars +witness clause standard Ego Leoffa presbiterwitness clause particulars +witness clause standard Ego Þured presbiterwitness clause particulars +witness clause standard Ego Sideman presbiterwitness clause particulars +witness clause standard Ego Wulfhere presbiterwitness clause particulars +witness clause standard Ego Æþelfsi presbiterwitness clause particulars cum supradictis et aliis quamplurimis presbiteris infractores huius firmitatis excommunicaviwitness clause standard
Names Markup:
Px Rege Regum et domino dominancium in eternum et ultra omnipotententer ubique regnante summaque et ineffabili sua clemencia universa celestium et terrestrium ac infernorum agmina moderante cujus est largiflua bonitas semper ab omnibus laudanda omnique laude preferenda qui nullo bonitatis termino valet concludi in seculorum secula utpote quia idem Deus ipse sit sue proprie bonitatis bonitas distribuens gratis non tantum dignis verum eciam indignis participium sue bonitatis Est quippe Rex Regum et dominus dominancium omniumque subsistencium visibilium et invisibilium creator et sue creacionis discretissimus dispositor attingens a fine usque ad finem suaviterque disponens omnem creaturam uti competit ejus divine dominacioni Gloriatur quippe in sanctis suis glorificari quatinus illorum meritis glorificantes opituletur Quosdam itidem libero arbitrio quibusdam preficit dignitate et opibus diversis quibus rursum mandat ut ipsi sua sufficiencia et bonorum habundancia illorum debeant relevare et sustentare inopiam qui minus secularibus habundant negociis ut pro hoc majori mercede possint ab eo donari Cunctis nempe luce clarius patescit mortalibus quia crebrescentibus huius mundi perturbacionibus jamjam nunc finis seculi magnaque et tremenda dies judicii appropinquare cernitur sicut tuba intonat evangelica ita fideles quoque premonendo Videte ficulneam et omnes arbores cum producunt jam ex se fructum scitis quoniam prope est estas Ita et vos cum videritis hec fieri scitote quia prope est regnum Dei His ergo et aliis preplurimis huiuscemodi oraculis corde attactus ego Eadgarus per magnam omnipotentis Dei misericordiam tocius Anglorum regni solio sublimatus infima queque et transitoria quasi peripsima quisquiliarum abiciens et superna ad instar preciosorum monilium eligens omnibus post me futuris regibus archiepiscopis episcopis abbatibus comitibus vicecomitibus centenariis ceterisque sancte ecclesie filiis innotesco quod quidam vir dilectissimus michi necnon et propinquitatis consanguinitate conexus instigante divine clemencie gratia benivolo meo gratantique consensu ac licencia in insulam que nuncupativo usu ab incolentibus Rameseie promulgatur in honore beate Dei genitricis ac perpetue virginis Marie sanctique Benedicti omniumque sanctarum virginum ad nanciscendam Olimpice felicitatem amenitatis arcisterium construxit Ailwinus Ealdorman nomine Previdens itaque incertum futurorum temporum statum omnibus posteris succedentibus scire profuturum decrevi quale omni Angligene nacioni Christi alumpnis gratia operante miraculum emicuit sicut non incerta relacione quorumdam episcoporum meorum immo et ipsius Ailwini didici Igitur diuturno ac laborioso cruciatu detestande podagre pedum suorum predictus illustris vir Ailwinus multis laboraverat annis usque quo ei nox affuit salutifera in qua piscator quidam ipsius Ailwini qui Wulfgeat proprio appellatur onomate cum carinula et asseclis suis linaque aquam relacione Anglica Ramesmere nuncupatur ingressus est piscem videlicet ad usum domini sui Ailwini predicti usu consuetudinario gratia conquirendi Prefatus vero piscator utpote noverat velle domini sui sedulo anquirens lina sua huc et illuc dextrorsum ac sinistrorum proiciendo spe seductus incerta aliquid capere nitebatur piscando Sed ille vel sterilitate aque vel predestinacione summi tonantis frustra laborans immo quia summi tonantis immo quoniam fessus extitit algena piscarioque labore biliosus satis soporatus est Cui sanctus resplenduit sic fando Benedictus Aurora spargente polum tuum eiciendo tragum multitudini copiose voti compos obviabis piscium Captorum itaque majorem piscium quem soliculi istius soli hacaed proprio nuncupant vocabulo Ailwino domino tuo nostra ex parte mane ne pigriteris offerre dicens ei mente benivola meam donacionem ut suscipiat atque pie matri misericordie semper virgini Marie et michi omnibusque sanctis virginibus in hac insula habitaculum ex suarum sufficiencia copiarum bonorumque habundancia diligenter construat Vt ei igitur hec omnia per ordinem innotescas exhortor sermonem eciam addens sermoni quatinus diligencius explorando scrutetur in tellure predicta quomodo in caricis noctu fessa terre sua incumbant animalia At ubi sulcando taurum pede terram concernet fodere ibidem proculdubio xenodochii sciat se aram erigere debere Unde igitur a nexu noxie pedum podagre solutus scelerum suorum in vita hac practica veniam optineat necnon in theorica fauste obtemperacionis recompensacione perfruatur cum gloria Et ut igitur mente perspicaciori et fide constanciori meis hiis credat aforismis hunc tuum tibi exteriorem incurvo digitum quem et ipse signi cercioris indagacione tibi erigat reparandum Predictus namque piscator didascalus hiis auditis evigilans orientem versus sedulus aspiciens lucisque diei spiculum ab ultimis dum vidit egredi finibus terrarum in aquam tragum suum citatim laxabat et sicut sanctus predixerat pisces quasi disceptando copie per cuneos occurrebant viris Qui vero piscibus refertum ad terram trahentes tragum majoremque captorum eligentes piscium ad doma sui domini scilicet Ailwini festine ascendit codrus eorum quem supra vobis nomine designavi virum ex parteque sancti Benedicti in cistella piscem detulit eique omnes sibi dictos in somnis sancti pariter protulit aforismos digitumque suum a sancto limatum ei ut erigat obnixe precatur Quod mente studiosius concipiens Ailwinus digitum viri herentemque extendit erigendo piscemque comiter suscipiens adprime matri domini nostri Jhesu Christi et sancto Benedicto tal[ibus] mandatis decoratus prerogativis grates dedit benedicendo Itaque surgens vir insignis festinus jubet sibi mannum parari quatinus eat in insulam quomodoque jaceant sua animalia bonus utpote catascopus seu preceptum est exploret Mira res ubi vir predictus insulam est in[gressus] ac terre pedibus marginem calcando tetigit ab intractabili statim et gemino morbo nutu Dei funditus liberatus est animaliaque sua in modum crucis taurum vero in medio eorum jacere perspexit Et sicut quondam sancto Clementi agnus pede dextro locu[m fontis sic isti viro terram pede] sonoris ictibus percuciendo taurus locum mense futuri arcisterii significavit divinitus Quapropter prefatus Ailwinus sedulo Deum laudans confestim truncatis lignis compaginatoribus lignorum ecclesiam citatim pulchro accitari opere precepit ac deinde ut superius dictum est composici[onis scem]ate pulcro lapideum future congregacionis monachorum construxit cenobium Denique revoluto quinquennio diebusque duodeviginti precibus venerabilium amicorum meorum Dunstani Dorobernensis et Oswoldi Eboracensis Archiepiscoporum eandem ecclesiam in honore beate virginis Marie sanctorumque predictorum VI Idus Novembris anno ab incarnacione domini DCCCCLXXIIII indictione IIdate solempniter ut decebat dedicari concessi Eodem vero anno in natali dominico cum omnes majores tocius regni mei tam ecclesiastice persone quam seculares ad me celebrande mecum festivitatis gratia convenissent a predictis amicissimis meis archiepiscopis itidem rogatus omnes donationes terrarum vel possessionum quas vel idem Ailwinus vel quecunque alie persone in dotalicium eidem ecclesie et jus hereditatis perseverabile ad victuale subsidium monachorum perpetualiter Christo jugi servicio famulancium indulserant dando et concedendo hoc regie majestatis mee privilegio coram tota curia mea corroboravi Et tam ipsas donaciones quam nomina donatorum literis meis ad future posteritatis noticiam exprimere curavi Hoc est primitus dona ipsius Ealdormanni scilicet insulam in qua sedet xenodochium predictum cum omnibus sibi pertinentibus pratis pascuis campis paludibus silvarumque densitatibus Deinde rus illud quod Upwude nominatur cum Ræflea berewico suo Hæmmingeforde Saltreche Styneclea Brynintune Westune Hillingeiæ Walsocne cum omnibus ad easdem villas pertinentibus et in Welles XX ti homines piscatores LX ta miliaria anguillarum singulis annis debentes ad usum fratrum predictorum Wulfeva uxor ejus Brancestre cum omnibus sibi pertinentibus Dunstanus archiepiscopus Dorobernensis Weardebusc cum omnibus sibi pertinentibus Oswoldus archiepiscopus Eboracensis Kyngestune id est Wicstone cum Ræflea et Byrig berewicis suis omnibusque sibi pertinentibus Eþelstan Mannessune Slepe et Cæateric et unam mansionem de Eleswurthe scilicet orientalem cum omnibus sibi pertinentibus Elfwolde frater Ailwini prescripti Hohtune Wittune Ripptune Esintune et Biþerne cum omnibus sibi pertinentibus Brihtnod Ealdorman Hwiccingtune et Isham cum omnibus sibi pertinentibus Liuid vidua Greflea Dilingtune Stoctune et Gillinge cum omnibus sibi pertinentibus Hæc itaque rura ut supradixi ad adipiscendam melliflue dulcedinis Dei misericordiam et pro stabilitate et pace regni mei libenti animo in dote perseverabili annui cum ecclesiis cum terris cultis et incultis exitibus atque redditibus viis et inviis segetibus silvis brueriique densitatibus secundum antiquos diu servatos confinium terminos in pratis pascuis aquis aquarumve decursibus paludibus piscacionibus piscariis mariscis molendinorumve rotacionibus et teloniis ad se pertinentibus et cum omni utilitate que inde poterit omni tempore provenire et cum omnibus per circuitum terminis et metis suis ab omni regia accione et angaria vel a qualibet humane servitutis subaccione liberrima lege libertate consuetudine tam bene et tam plene sicut ea sub mei juris dominio suffragatore Deo melius ac liberius prekaraxati nobilissimi possederunt antropi favore consultu atque consensu primatum et optimatum meorum prenominate ecclesie firmiter perpetim habenda concessi et confirmavi Insuper ut hoc donacionis mee decretum fixiori firmitate ac stabilitate perduret presentis pagine privilegio decerno et statuo ut sint libera et expedita tam prædicta territoria ibidem jam data quam ea que a fidelibus deinceps sunt danda ab omni angaria construccionis pontis arcisve restauracionis et ab omnibus secularibus serviciis et operibus ita ut nullus unquam regum vel episcoporum seu principum procuratorum sive exactorum aut subjectorum ab illis pastum exigat nec aliquid requirat nec opera vel tributa aut expediciones ad se trahat ab eis set omnia sint eis concessa quecunque superius antedicta prenotantur Preterea ex consultu et admonicione venerabilium amicorum meorum Dunstani Dorobernensis et Oswoldi Eboracensis archiepiscoporum augmentando decreta utilia statui ut quicumque reus majestatis regie vel cujuslibet alterius offense ad locum illum confugerit ejus rei et membrorum ac vite inpunitatem consequatur semperque sit habitacio monachorum ac secundum beati Benedicti tradicionem post obitum abbatis ex eadem congregacione eligatur alter qui dignus sit Aliorsum vero nullus nisi quod absit inibi inveniri nequiverit qui dignus sit tali officio fungi Quod si evenerit potestatem habeant de alio noto familiari loco abbatem eligendi cujus vita sapiencia clarescat et religione Laicorum vel clericorum nemo ipsius loci dominium usurpari presumat Possessiones vero que ibi a quibuscunque donate sunt non abbas non alia quelibet persona licenciam habeat vendendi vel extraneis dandi set regum munimine deinceps locus ipse tueatur ipseque abbas regi soli serviens spirituali et temporali commissum sibi gregem pastu diligenter foveat Liceatque ipsi congregacioni quod sibi per rectam delegacionem collatum est perpetim possidere et pro stabilitate regni mei jugiter exorare Post huius itaque privilegii donacionem excommunicaverunt omnes episcopi abbates ac presbiteri qui in plurima memerositate eodem die affuerunt eos qui hoc constitutum infringerent vel infringi permitterent quantum in ipsis essent Et ut hec auctoritas meis et futuris temporibus circa ipsum sanctum locum perenniter firma et inviolata permaneat vel per omnia tempora illesa custodiatur atque conservetur et ab omnibus optimatibus meis et judicibus privatis et publicis melius ac cercius credatur manus mee subscripcionibus hanc cartulam V kalendas Januarii decrevi roborare et de sigillo meo jussi sigillare Signum Ædgari incliti et serenissimi Anglorum imperatoris + Signum Æadwardi ejusdem regis filii + Signum Æþælredi fratris ejus + Ego Dunstanus Dorobernensis sedis archiepiscopus confirmavi + Ego Oswoldus Eboracensis ecclesie archipresul corroboravi + Ego Ælfstanus Lundonie episcopus consolidavi + Ego Aþelwoldus presul Wintoniensis commodum duxi + Ego Ælfnothus Dorccensis ecclesie episcopus conclusi + Ego Ælfstanus Rofensis episcopius consigillavi + Ego Ælfgarus Wiltuniensis episcopus amen dixi + Ego Æscwius abbas + Ego Osgar abbas + Ego Ælfricus abbas + Ego Æþelgar abbas + Ego Ælfeah abbas + Ego Flodbriht abbas + Ego Germanus abbas + Ego Ailwinus ældorman hoc meum desiderium ad perfectum Deo suffragatore usque perduxi + Ego Ælfwold dux + Ego Eþelstan dux + Ego Ælfere dux + Ego Oslac dux + Ego Brihtnoþ dux + Ego Æþelweard dux + Ego Wulstan presbiter + Ego Leoffa presbiter + Ego Þured presbiter + Ego Sideman presbiter + Ego Wulfhere presbiter + Ego Æþelfsi presbiter cum supradictis et aliis quamplurimis presbiteris infractores huius firmitatis excommunicavi