Charter Document - 03770316

Hec sunt consuetudines et iustitie quas habet dux Normannie in eadem prouincia et Guillelmus rex qui regnum Anglie adquisiuit maxime et uiriliter eas suo tempore teneri fecit Et sicut hic scripte sunt filii eius Robertus et Guillelmus per episcopos et barones suos Cadomi recordari fecerunt Hec est iusticia quam rex Guillelmus qui regnum Anglie adquisiuit habuit in Normannia et hic inscripta est sicut Robertus comes Normannie et Guillelmus rex Anglie filii eius et heredes predicti regis fecerunt recordari et scribi per episcopos et barones suos Cadomi xv kal Augusti Et hec est iusticia domini Normannie quod in curia sua uel eundo ad curiam uel redeundo de curia nullus homo habuit gardam de inimico suo Et si aliquis inimico suo in uia curie uel in curia forisfecit ita quod ipse sciret quod ille cui malum fecit ad curiam iret uel inde rediret si probatus inde fuit dominus Normannie habuit pecuniam suam et corpus eius ad suam iusticiam faciendam et terram suam perdidit ita quod nec ipse nec aliquis de parentibus suis eam clamare potuit Et si defendere potuit quod scienter hoc non fecisset per pecuniam fuit in misericordia domini Normannie sine perditione terre Et in uia exercitus et in exercitu et in viii diebus ante motum determinati exercitus et viii diebus post exercitum si aliquis forisfecerit habuit inde dominus Normannie eandem iusticiam quam de forisfacto sue curie Nec infra prescriptos terminos exercitus alicui licuit nummum capere et si fecit per pecuniam emendauit in misericordia domini Normannie Et si in exercitu uel in curia uel in uia curie uel exercitus mis lata euenit que pro precedente ira facta non fuerit et in ea uulneratus uel occisus fuerit aliquis ille cuius culpa hoc factum est secundum mensuram forisfacti emendauit Nulli liceat in Normannia fossatum facere in planam terram nisi tale quod de fundo potuisset terram iactare superius sine scabello et ibi non licuit facere palicium nisi in una regula et illud sine propugnaculis et alato riis Et in rupe uel in insula nulli licuit facere fortitudinem et nulli licuit in Normannia castellum facere et nulli licuit in Normannia fortitudinem castelli sui uetare domino Normannie si ipse eam in manu sua uoluit habere Et si dominus Normannie filium uel fratrem uel nepotem baronis sui qui non esset miles uoluit habere obsidem de portanda fide nullus sibi contradicere potuit Nulli licuit in Normannia pro calumnia terre domum uel molendinum ardere uel aliquam uastacionem facere uel predam capere Nulli licuit in Normannia in forestis ipsius domini hominem assalire uel insidias ponere Nulli licuit inimicum querendo uel nammum capiendo uexillum uel loricum portare uel cornu sonare neque cembellum mittere post quod insidie remanerent neque de membris suis hominem dampnare sine iudicio nisi in tali actu uel forisfacto inuentus est pro quo membrum perdere debuisset et ibidem perdidisset et nisi per iudicium curie domini Normannie de hoc quod ad eum pertinet uel iudicio curie baronum de hoc quod ad barones pertinet Nulli licuit in Normannia habeare facere uel incendium uel raptum mulieris uel nummum capere quin fieret inde clamor apud eum qui clamorem inde habere debuit Et si hec facta fuerunt dominus Normannie habuit inde quod habere debuit in illis locis in quibus habere debuit et barones inde habuerunt quod ad eos pertinuit in illis locis in quibus habere debuerunt Nulli licuit in Normannia mercatorem disturbare nisi pro suo debito et nisi fideiussor fuisset Nulli licuit peregrinum disturbare pro aliquo anteriori forisfacto Et si aliquis fecit de corpore suo fuit in misericordia domini Normannie Nulli licuit in Normannia monetam facere extra domos monetarias Rothomagi et Baiocarum et illam mediam argenti et ad iustum pensum scilicet viii solidos in helmarc Et si aliquis alibi fecit monetam uel ibi fecit monetam falsam de corpore suo fuit in misericordia domini Normannie Et si aliquis extra predictas domos [fecit] facere monetam uel in predictis domibus fecit facere falsam terram suam et pecuniam forisfecit Hec autem que superius dicta sunt scripta sunt quia magis necessaria sunt Remanet autem multum extra hoc scriptum de iusticia monete et reliquis iusticiis Normannie sed propter hoc quod non scribitur nichil perdunt comes Robertus et rex Guillelmus de iusticia quam pater eorum habuit neque barones de hoc quod habuerunt tempore regis Guillelmi Nulli licuit pro guerra hominem capere uel redimere nec de bello uel conflictu pecuniam portare uel arma uel equum ducere