Charter Document - 02184132

Quum res valde labilis est humana memoria nec morientes incessanter homines veracem semper posteris suis rerum gestarum famam relinquere possunt scripture subsidium a primis sapientibus adinventum est Nam quod scribitur varietatem suscipere nescit et nisi casu vel studio corrumpatur uno eodemque modo veritatem rerum gestarum indifferenter succedentibus tradit Feci hoc ego in quibusdam tantum spiritalibus facio nunc in quibusdam ad commodum corporale simul et spirituale pertinentibus causis Notum facio igitur ego frater Petrus humilis Cluniacensis abbas omnibus istud legentibus quod quando ad hoc officium ante viginti sex annos assumptus sum magnam quidem ecclesiam religiosam famosam inveni sed pauperrimam magnarum expensarum et comparatis reditibus cum expensis nullorum pene redituum Taecenti erant vel eo amplius fratres nec centum de propriis sumptibus domus illa procurare valebat Turba hospitum semper pauperum numerus infinitus Congregata de omnibus decanis annona vix quatuor mensibus aliquando nec tribus vinum undecumque collectum nunquam duobus aliquando nec uno suffitiebat Panis parvus niger et furfureus vinum maxime aquatum insipidum et vere villum Preter alias et multo cum fenore mutuo acceptas expensas in emendo solummodo annonam et vinum plus quam viginti milia solidos Cluniacensis kamerarius expendebat Has angustias ego videns habito cum sapientibus fratribus qui tunc vivebant consilio prout mihi et ipsis rationabile visum est mesatica per decanias constitui et ut conventum Cluniacensem de pane de fabis et earum sagimine quidam ex decanis uno mense quidam duobus mensibus quidam tribus ebdomadibus quidam quindecim quidam octo diebus hoc est integro anno procurarent ordinavi et ut semper annuatim hec constitutio servaretur universorum fratrum assensu et voluntate in capitulo precepi et scripto firmavi Hoc ita ut decretum est multis postmodum annis servatum est Procedente dehinc tempore visum est tam mihi quam fratribus ut quedam de pristina ordinatione mutarentur et alique decanie que mesatica faciebant ad alios monasterii usus juxta quod ratio exigebat deputarentur Ea de causa decania que Masilias dicitur quia magis avene quam frumenti ferax est ad procurandas omnium hospitum equitaturas deputata est Galiniaco quedam alie fratrum procurationes imposite sunt Juliacus propter condaminas illius quas in vineas vertimus et quandam conventus pro domno Hugone Autisiodorensi episcopo annuam procurationem a mesatico quod ei impositum fuerat excusatus est Decania Sancti Ypoliti certa similiter de causa a mesatico excepta est Statutum est ergo ut quia prima ordinatio que per totum annum de his que suprascripta sunt conventum procurabat sic variata vel immutata fuerat nova rursus ordinatio fieret que similiter per totum annum fratres universos de pane de fabis et earum sagimine ut dictum est procuraret Que talis est Decanus de Cavariaco procurabit totum Septembrem Decanus Cluniacensis totum Octobrem et dimidium Novembrem Decanus de Perronna reliquos dies ipsius Novembris Decanus de Scutiolis sexdecim primos dies Decembris Decanus de Caviniis reliquos dies ipsius Decembris cum toto Januario Decanus de Lordono totum Febroarium cum Marcio Granatarius totum Aprilem et totum Maium et totum Junium cum dimidio Julio cui tamen granatario fabas mensis et dimidii kamerarius persolvere debet Decanus de Laisiaco quod reliquum est de Julio Decanus de Bersoniaco totum Augustum exceptis octo diebus ultimis Decanus de Sancto Gengulfo illos octo dies ultimos Augusti Hec mesatica ita constituta sunt ut non tres tantum neque quatuor sextarios frumenti aut plus sive minus ad opus unius cujusque diei obedientiarii jam dicti granatario dent sed quantum necessarium fuerit Ipse tamen granatarius ea que ei obedientiarii reddiderunt ut fidelis dispensator qui dat in tempore tritici mensuram fideliter custodiat ne fraudem de rebus monasterii faciens Ananie et Saphire mortem secundum beati Benedicti sententiam in anima sustineat Quod si refectiones generales vel debite vel gratuite intervenientes a pane dando vel fabis eos excusaverint excusentur Quod si vel gratuite non fuerint vel debite aliquo casu defecerint nichilominus dies illos suppleant Ab illis tamen qui procurationes illas ex debito facere debuissent postmodum annonam expensam vel fabas exigant exceptis refectionibus illis quas kamerarius absque annuis reditibus facit Illarum autem refectionum quarum causa annuatim sufficientem peccuniam recipit panem et fabas que expenderint ab eodem kamerario requirant Hec secunda ordinatio longo rursus tempore mansit Sed quia ut scriptum est ubi plurima consilia plurima salus et quantum libet bonum sit quodlibet consilium meliore tamen superveniente absque dubitatione mutandum est sicut successit prime ordinationi secunda melior ita secunde meliori successit tertia obti Est autem hujusmodi Constitutum est ut decanus de Lordono tam ipse de Lordono quam de Sancto Ypolito cum adjutorio octo dierum de Sancto Gengulfo totum Cluniacensem conventum tam sanos quam egros de bono pane semper procuret juxta majus pondus quod ego ipse in principio mesaticorum constitui Non vero solum conventum hoc est eos qui vel in refectorio vel in infirmaria comedunt sed omnes illos quos decani mesatica facientes de mesaticis procurare solebant procurabit et quicquid inde facere solebant faciet Frumentum vero quantum et quale reddere consueverunt decani dum mesatica facerent granatario tantum et tale reddant camerario Similiter reddent eidem et sagimen fabarum fabas autem jam dicto decano de Lordono quia ipse cum decaniis suis etiam granatarius factus est Sicut vero supra decanis est dictum si refectiones generales vel debite vel gratuite intervenerint a pane dando vel fabis excusabitur sic et kamerarius ab adipe Quod si vel gratuite non fuerint vel debite aliquo casu defecerint more solito diebus illis et panem dabit et fabas sic et kamerarius quod dictum est Exigent tamen postea ab his qui procurationes facere debuissent Que si illi reddere potuerint ab eis recipient Si non potuerint jam dicti solita supplebunt Nec illud reticendum est quod ad rem de qua agitur pertinet morem antiquum fuisse ut diebus singulis quibus nomina fratrum defunctorum congregationis nostre hoc est professorum de libro in quo regula scripta est die quo obierunt pronuntiantur panis eis vinum et generale daretur Sed pro generali talis recompensatio a sancto patre nostro Hugone facta est ut quosdam ville Cluniacensis furnos et eorum redditus qui ad cameram antea pertinebant Cluniacensis elemosinarius obtineret Pro vino autem ego ipse quicquid panis et vini in refectorio vel in infirmaria comedentibus superest quod primitus vel granatarius vel vini custos sibi ex more vendicabant elemosinario concessi De pane vero sic institutum est ut quinquaginta libre ad pondus non quod nunc fratribus datur sed quod ante tempus nostrum fratribus dari solebat jam dicto elemosinario redderentur Et ut pondera ista ignorantibus nota fiant noverint tria diversa fuisse Unum minus quod hospitum dicitur alterum illo majus quod erat conventus toto anni tempore preter Quadragesimam Quadragesimale vero pondus majus etiam illo erat Quando autem ut suprascriptum est mesatica primum instituta sunt mutavimus secundum illud pondus in tertium quod majus erat hoc est ut eodem pondere quo panis prius dabatur in sola quadragesima daretur conventui toto anno De quinquaginta vero jam dictis libris quas defunctis fratribus anniversaria die pronuntiatis dari censuimus hoc statutum est ut non ad pondus quod olim Quadragesimale dicebatur et quo nunc fratres utuntur sed ad illud quod minus est et quod ante hanc nostram institutionem habere solebant Ne vero aliquis miretur hunc infinitum defunctorum numerum certo hoc est quinquagenario numero determinatum noverit tali hoc factum esse consilio ne processu temporis crescentes in inmensum defuncti vivos expellerent dum trecentos ad minus vivos et mille fortassis quandoque defunctos parvi ecclesie redditus procurare non possent Nam ut quidam ait quod jam in proverbium versum est Est modus in rebus sunt certi denique fines et ut alter Pensate diu quid ferre recusent quid valeant humeri stultum est non metiri vires cum pondere et humeris illam inponere sarcinam quam non valeat is cui imposita fuerit ferre immo cui cogatur invitus victusque succumbere Hac ergo consideratione harum quinquaginta librarum numerus et pondus sic decretus est Si tamen procuratio fratribus ex debito fiat tunc ad quale pondus datur conventui ad idem dabitur et his de quibus agitur defunctis Tres autem pauperes quibus ex consuetudine cotidie panis et vinum sero in elemosina datur nec minorem nec alterius generis sed qualem et quantum panem conventus accipit talem et tantum cotidie accipient Et quia ut jam dixi granarium simul cum decanis suis decano de Lordono commissum est ad procurationem hospitum et familie faciendam quantum ad panem pertinet reddet ei kamerarius ut aliis granatariis reddere solitus erat quingentos sexaginta sextarios frumenti et quingentos de seggle Et ut ratio qua ista sic disposita sunt posteris nota fiat noverint istud legentes quoniam inprimis quingenti tantum frumenti sextarii a camerario granatario reddebantur sed post ut quosdam clericellus nobiles qui tunc in burgo Cluniacensi docebantur aleret et ad quedam principalis mense fercula panem juxta velle cocorum comminuendum augeret supradictis quingentis sextariis sexaginta additi sunt In hac vero nova et ultima ordinatione quingentis sexaginta etiam triginta frumenti vel fabarum sextarii pro mesatico de Masiliis adjuncti sunt Insuper et tredecim pro fabis decem et octo prebenda ariorum Tali modo his omnibus sextariis insimul computatis fiunt tam frumenti quam fabarum sextarii sexcenti et tres De quibus sexcentis et tribus trecentos sex minus de mesaticis granarii accipiet Reliquos qui supersunt de frumento quod preter mesatica reddi solet tam de ducentis de Caviniis quam de centum de Lasiaco et de centum de Perronna ei kamerarius reddet Que si inde reddere non potuerit de proprio reddere procurabit De quingentis vero de seggle trecentos apud Montem Bertaldi ducentos apud Romans accipiet quos ut de frumento dictum est si aliquo casu inde habere non potuerit a kamerario totum requiret illeque ei negare non potuerit Sed de prebendariis supradictis hoc est addiciendum quod ante tempus nostrum panis eis qualis inferiori familie dari solet dabatur hoc est de vassallorum Quem postmodum talem esse decretum est qualis est panis conventus vel hospitum ad pondus tamen quod ut supradictum est conventui preter Quadragesimam toto anno dari mos antiquus preceperat Sunt autem libre ille prebenda ariorum decem et octo de quibus ut granatarius novem alias novem elemosinarius solveret preceptum est Et quia semel de hujusmodi constitutionibus loqui cepi etiam alia his similia addam De pane quidem et legumine conventus et de pane hospitum et familie ista sic instituta sunt De vino vero quia aliter fieri non poterat nec terrarum Cluniacensium redditus hoc aliter ordinari jaciebantur ad noviter plantandas et colendas vineas consilio fratrum studium converti et ut jam plantate suis temporibus congrue coli possent quosdam notos Anglie redditus fratri earum cultori et custodi annuatim reddi decrevi Que constitutio nisi forte aut nimia terrarum sterilitas acciderit aut studium colendi cultorum culpa neglexerit trecentis immo fere quadringentis monachis vinum abundanter providere poterit nec solum monachis sed et hospitibus ex plurima parte sufficere valebit His precedentibus et generale fratrum quod post legumina eis dari solet de quo multe frequenter querele fiebant sic ordinatum est Cluniacensis kamerarius in burgo Cluniacensi centum libras et quingentos Cluniacensis solidos monete accipiat atque censu Pictaviensi et allecibus viginti milibus que comes Boloniensis Eustachius dedit additis caseis quoque vel qui debentur vel qui ex nutritura que apud Cluniacum vel apud Metgias fieri solet proveniunt adjunctis illud integre et absque omni prorsus querela provid[e]at Hoc multis jam annis sic factum est Istud etiam oportet scire legentes quod post precedentia institutum est ut decanus de Masiliis universorum hospitum equitaturas habundanter de avena procuret et si forte vadimonia sua pro avena non superflua sed necessaria inpigneraverint ea redimat Et ante hanc quidem institutionem mille et ducentos tantum avene sextarios kamerario unoquoque anno ex prima quam feci institutione reddebat qui indifferenter tam in hospitum quam in abbatis prioris cellararii atque kamerariorum equitaturis expendebantur Sed quia unoquoque istorum de illa summa avene sibi rapiente quod poterat frequentes querele et negligentie de equitaturis hospitum audiebantur statui ut aliis semotis solis hospitibus quantumcumque necesse haberent vel quantumcumque moram facerent provideret et vadimonia illorum ut dictum est redimeret Hoc precipue de extraneis De domesticis vero hoc est fratribus congregationis prima tantum nocte eorum equitaturas procuraret exceptis prioribus qui in Hyspania et illis qui in Anglia morantur et priore de Paredo et de Borbono et de Silviniaco quorum equitaturas ut hospitum quandiu Cluniaci manserint ex usu antiquo kamerarius procurare solebat Hii omnes quantum ad equitatu rarum suarum procurationem spectat pares peregrinis hospitibus erunt De priore Cluniacensi hoc constitutum est ut ad procurandas equitaturas suas trecentos avene sextarios a decano de Scutiolis accipiat De kamerario Cluniacensi cum omnibus sociis suis hoc decretum est ut centum sextarios avene qui a decano de Sancto Victore debentur et alios centum de obedientia Bellimontis accipiens addita avena que a venditoribus avene pro more in villa Cluniacensi exigitur nichil ultra quantum ad avenam spectat requirat His premissis quod de vestimentis fratrum ordinatum est ne processu temporis oblivione pereat addendum est nescio enim quo casu quando ad hoc pastorale offitium accitus sum nichil de his sicut nec de reliquis pene omnibus exterioribus ordinatum inveni Camerarius enim cui omnia exteriora imposita erant tam rei familiaris inopia quam multiplici ad quam non sufficiebat occupatione impeditus vestimenta fratribus egre confuse insufficienter providebat Nec juxta apostolicam et Sancti Benedicti regulam vestimenta fratribus distribuebat prout cuique opus erat Ea propter priori Cluniacensi ex majori parte hec cura imposita est ut tunicas hoc est vulgari nomine frocos cucullas pellicias agnina caputia vel capellos stamineas femoralia flumas hoc est opertoria pulvinariorum universis fratribus in Cluniaco manentibus sufficienter provideat Ut autem hec sibi injuncta plene facere posset decrete sunt ei viginti marce argenti de censu Italico viginti de censu Hispano viginti de quodam manerio Anglico quod dicitur Opifortis et quindecim marce de manerio quodam Anglie quod dedit comes Eustachius et salvo hoc Cluniacensi censu ad Rumeliacum monasterium quod et ipsi Cluniacensi ecclesie dederat voluit pertinere Datus est ei insuper et totus Provintie census qui ad Cluniacensem kameram pertinere solebat a prioratu de Terniaco qui est super Rodanum et ab illo de Talviaco usque ad Alpes Provintie et usque ad mare cum eorumdem prioratuum censu Hec priori Cluniacensi imposita sunt Trabucos vero et pedules fratrum primo custodi operis nove ecclesie imposui Cujus reditibus quos habebat in Anglia propter novas emergentes gerras deficientibus kame[ra]rio quod ille solitus erat facere injunxi ut trabucos et pedules fratribus provideret de trecentis solidis gatgerie Humberti Ungri quam nobis dum Jerusalem iret pro quatuor milibus solidorum quos a nobis accepit in vadi modio dedit Illam gatgeriam ego decano de Lordono concessi tali modo ut omnes fructus et redditus jam dicte gatgerie acciperet et inde prefatos solitos ad ea que supranominata sunt kamerario redderet Si autem gatgeria illa redempta fuerit et custos operis majoris ecclesie de centum marcis de Ledecumba manerii quod rex Anglorum Stephanus meo tempore Clunicensi ecclesie dedit sexaginta saltem marcas habere potuerit sicut prius facere solebat trabucos et pedules universis fratribus provideat